1. AMAÇ ve KAPSAM

Yoğurtlarda ve dondurmada  süt yağı miktarını belirlemek

2. PRENSİP

Yoğurt ve dondurma numunelerinin , butirometre içinde sülfürik asit ile yakılarak , yağın serbest hale geçirilmesi ve santrifüj ederek , ayrılması ve bütirometrenin kolonundan okunması ilkesine dayanır. 

3. ALET EKİPMAN 

Genel laboratuar alet ekipmanları

Gerber süt bütirometreleri

Gerber santrifüj 1100 devir/dakika

Su banyosu 60-63°C ye ayarlanabilen

Uygun butirometre taşıyıcısı

4. KİMYASALLAR

Sülfürik asit , d_15,5=1,825 – d_21,1=1,820

İzoamil alkol  d_15,5=0,814 – 0,816

% 30 luk NH₃               

           

5. İŞLEM

Numuneler süt yağının homojen bir biçimde dağılımını sağlayacak şekilde karıştırılır. 100 mL lik bir beher içine 50 g yoğurt numunesi tartılır. Üzerine 5 mL % 30 luk NH₃ çözeltisi eklenir. Cam bagetle iyice karıştırılır. 2 adet bütirometre alınarak ( dondurma için , özel dondurma bütirometreleri kullanılmalıdır. ) her birine önce 10 ar mL sülfürik asit (d=1,825) ve sonra 11’er mL numune konur. Üzerine 1 er mL izoamil alkol ilave edilir. Bütirometrenin tıkacı sıkıca kapatılarak, alt üst edilir ve bütirometre içeriğinin iyice karışması sağlanır. Bütirometre çifti Gerber santrifüjüne karşılıklı olarak yerleştirilir. 1100 devir/dakikalık Gerber santrifüjünde 5 dakika santrifüj edilir. Bütirometreler santrifüjden çıkarılıp , 60 °C – 63 °C ye ayarlı bir su banyosunda taksimatlı kısım yukarıya gelecek şekilde yerleştirilir. 5 dakika bu sıcaklıkta bekletilir. Süre sonunda bütirometreler alınarak , tıkaç itilmek veya hafifçe aşağıya çekilmek sureti ile kolondaki yağ fazının alt kısmı uygun taksimata getirilir. % 0,1 hassasiyetle kolondan % yağ değeri okunur.

6. HESAPLAMA     

Bütirometreden okunan değere Amonyak ile yapılan 1/10 seyreltme oranı için düzeltme uygulanır ve sonuç kütlece % yağ olarak verilir.

% Süt yağı ( kütlece) = 1,1 x okunan değer

7. KAYNAK

TS 1330 / Şubat 1999