Vibriolar

Vibrionacea ailesi içinde yer alan Vibrio cinsinde 30 dan fazla tür bulunur. Bu türlerin 12’si insan infeksiyonları ile ilgilidir. Bunlar içerisinde insanlar için en önemli olan tür vibrio cholerae’dır. KOLERA hastalığının etkenidir. 1817 yılından başlayarak yedi kolera pandemisi bildirilmiştir. Bu pandemiler vibrio cholerae o1 ile gelişmiştir. İlk altı pandemi klasik vibrio cholerae ile 7. pandemi ise ELTOR biyotipi ile oluşmuştur. Vibriolar yeryüzünde sularda ve su çevrelerinde en yaygın olan bakterilerdir.

—Vibrio cholerae O1( Kolera,gastroenterit,yara inf.) — Vibrio cholerae O1 139 (Kolera), — Vibrio cholerae non O1 (Gastroenterit,septisemi,kulakinfek.), — V.parahaemolyticus(Gastroenterit yara inf.), — V.vulnificus (Septisemi yara infek.), — V.alginolyticus(Yara infek.,kulak infek.,solunum yolu infek.,konjunktivit,bakteriyemi), — V.mimi, cus (Gastroenterit,kulak infek.), — V.damsela(yara infek), — V.fluvialis(Gastroenterit), — V.furnussii (Gastroenterit), — V.metschnikovii (septisemi,peritonit), — V.holisae (Gastroenterit), — V.carchariae (yara infek.) dir.

Vibriolar içerisinde en önemli patojen Vibrio cholerae ve Vibrio parahamolyticus ‘dur. Vibriolar sporsuz, Gram negatif, kıvrık, 0.5 mikrometre eninde ve 1.5-3 mikrometre boyunda çok hareketli bir bakteridir. Bakterinin bir ucunda tek kılıflı kirpik (flagella) vardır. Bu sıvı (buyyon) besi yerinde üretilirse görülür. Katı besi yerlerinde ise peritris, kilfsiz kirpikler gelişir. Vibriolar fakültatif anaeroblardır, optimal üreme ısısı 37 ⁰C’dir. (30-40 ⁰C’de ürerler.) Vibriolar Alkali ortamı severler. PH 7.4 ile 9.6 arasında ürerler. Alkali peptonlu besi yerinde diğer bağırsak bakterilerinden daha çabuk (4-8 sa.) ve bol ürer.

Vibriolar, sıvı besi yerinin üzerinde zar ve bulanıklık yaparak ürerler. Agarlı besi yerinde 1-2 mm çapında düzgün, yuvarlak, grimsi koloniler oluşturur. VİBRİOLARIN ÜRETİLMESİNDE KULLANILAN BAŞLICA BESİ YERLERİ ŞUNLARDIR: *TCBS (Tiyosülfat sitrat bile sukroz agar) *Mc Conkey *Kanlı agar Dışkıdan izolasyon için en sık kullanılan TCBS besi yeridir. Bu besi yerinde opak sarı koloniler yapar, Mac Conkey agarda laktoz negatif, kanlı agarda hemolizli ve hemolozsiz koloniler oluşturur.

Vibrio cholerae’ nin Biyokimyasal yönden Enterobakterilere benzer özellikleri: *Karbonhidratlardan asit yapar, gaz yapmaz . *Laktozu yavaş fermente eder. *Lizin ve ornitin dekarboksilazı vardır. *Safra tuzları, bizmut sülfit, tellürit ve çeşitli boyalar içeren selektif besi yerlerinde ürer. *Entero bakteriler gibi O ve H antijenleri ile endotoksinleri vardır. * Antibiyotiklere çoklu dirençli susları vardır.

Vibrio cholerae nin Enterobakterilerden ayrildigi özellikleri: *Asite duyarlılıkları *Alkali ortamda iyi üremeleri *Oksidaz reaksiyonlarının pozitif olması *Yeni izolatlarda virgül şeklinde, kıvrımlı basil ve tek kutupsal kirpikleri ile çok hareketli olmaları *İnsan plazması, değişik musinler ve bir çok memeli hücresinin yüzeyinde bulunan N- asetil nöraminik asiti hidrolize eden NÖRAMİNİDAZ oluşturur.

Tüm Vibrio suslarında ortak bir H ag.leri vardır. Somatik (O) ag.leri ile V. Cholerae susları 6 serogruba ayrılır. Kolera hastalığı ile ilgili klasik suslar ve Eltor susları O1 içindedir. Klasik Eltor susları O1 anti serumları ile aglutine olurlar. O1 antiserumları ile aglutine olmayan Vibrio cholerae suslarına Non O1 ve V. Cholerae susları denir. Bu suslar sporadik ve hafif diyarelere neden olurlar.

V.Cholerae O antijeninin yapısında 3 alt grup bulunur, Bunlar: OGAWA,INABA, HIKOJIMA tipleridir. Ogawa A ve B antijenlerini, Inaba A ve C antijenlerini,Hıkojıma A,B,C antijenlerini taşıyan suslardan oluşur. VİRULANS FAKTÖRLERİ: *Tek kirpiği ile çok hareketli olması •Uzun flamanlı piluslarının varlığı nedeniyle barsak mukozasına kolonize olması •Musinaz salgılaması •Bazı suslar hemoglutinin yapması •Bazı suslar KOLERA toksini(Enterotoksi) salgılar. Bu toksin Kolera hastalığında sıvı ve iyon kaybına yol açar. •Adezinler ve Nöraminidazları vardır.

V.cholerae ısıya, dezenfektanlara, asitlere ve kuruluğa karşı dayanıksızdır. 55 ⁰C’ de 15 dakikada, % 0.5 fenolde birkaç dakikada ölür. Güneş ışınlarına da çok dayanıksızdır. Sebze ve meyvelerde vibriolar serin ve nemli yerde saklanırsa 4-7 gün canlı kalır.

Besinler ve su ile vücuda giren vibriolar ince barsaklar dışında vücudun hiçbir organına yerleşmez . Ağız yoluyla alındıktan sonra mide asitinden geçerek ince barsaklara ulaşır. Yiyeceklerin mide asitini nötralize etmesiyle yada bol su içinde hızla ince barsağa ulaşır. Bol yiyecek-içecekle 10⁶ ve ₁₀11 bakteri alımı hastalık oluşmasında etkilidir. İnce bağırsağında alkali ve safrali ortamında çoğalır. Virülans faktörleri ile hastalık tablosu gelişir: •Belirtisiz şekil •Kolera diyaresi •Hafif kolera •Kolera şekli(gravis) •Koleranın ağır şekli(sikka) •Tifoid Kolera’dır.

—Koleranın kesin tanısı etkenin kültürde üretilmesi ile yani bakteriyolojiktir. — Örnek olarak ; dışkı, kusmuk, rektal sürüntü incelenir. — Örneklerin labaratuvara taşınmasında muhafazalı taşıma besi yerleri alkali peptonlu su, carry Blair taşıma besi yerleri( ph 8-8.5 olmalı) kullanılır. — Tüm örnekler uygun şekilde etiketlenmeli — Koleranın hızlı tanısı için taze dışkıdan hazırlanan preperat karanlık alan veya faz kontrast mikroskobunda inceleme ile vibriolar ; kayan yıldızlar gibi ve sıçrayıcı çılgın tipik hareketler gözlenir.

*Kolera anti serumları ile Lam-Lamel arası vibrioların hareketsizleşmesi incelenir. Salgın sırasında bu Immobilizasyon testi çok yararlıdır. *Kültür için en çok TCBS agara ayrıca kanlı agara ve Mac Conkey agara ekim yapılır. TCBS’ de üreyen sarı opak koloniler boyanır, biyokimyasal testler yapılır. *Polivalan anti serumlarla ile Lam aglutinasyonu yapılır. Sonuç olumlu ise monovalan antiserumlarla aglutinasyon yapılır. *Serolojik testler (Tanida) ‘denyararlınılmaz, ancak geçirilmiş bir infeksiyon tanısı konulanilir.

Kolera, Hindistan,Pakistan,Çin, ve Asya ülkelerinde endemik olarak bulunmaktadır.Rezervuarı insandır. Insandan insana Fekal oral yol ile bulasir. En çok yaz ve sonbaharda görülür. KOLERA hastalıgı Uluslar arası bildirimi zorunlu hastalıktır.Bu bildirimSağlık bakanlığına aittir. Koleranın mikrobiyolojik kesin tanisi yapıldıktan sonraSalgında: Bulasma yolları ve korunma anlatılmalı,atıkların ve kanalizasyon sistemlerinin kontrolü sağlanmalı,içme ve kullanma sularının dezenfeksiyonuyapılmalı,deniz ürünleri, sebze ve meyvelerin dikkatli kullanılması,sinekler ve arthropodlarla mücadele gibi önlemler alınmalıdır..

AYRICA KORUNMAK IÇIN, KOLERA AŞISI(Ölü bakteri asisi) kişisel korunma sağlar,%30-80 bağışıklıksağlar.WHO aşıyı gerekli bulmamaktadir. Ançak etkili ve güvenilir aşılar için oralkolera aşıları,toksoid aşıları,sentedik peptidler,rekombinant attenüe bakteri aşıları çalışmaları devam etmektedir.

—V.parahaemolyticus : Deniz ürünler ile ilişkili gasroenteritlerden başlıca sorumlu etkendir. Yapı ve boyanma bakımından vibriolara benzer. Vibriolardan farklı olarak ürediği ortamda % 2-3 NaCl gereksinir. —V. Alginolyticus : yara kulak göz gibi deniz sularıyla temas eden barsak dışı infeksiyonlardan elde edilmiştir. Betalaktamazı vardır. —V. Vulnificus : Laktozu fermente eden vibriodur. Sitotoksik bir enzim üretir. Bu toksin diyareye sebeb olur.

*V. Mimicus: Deniz ürünlerinin yenilmesi ile diyareye neden olur. *V. Fluvialis ve V. Furnssii Gastroenterit yapar. *V. Damsela : Deniz kaynaklı yara infeksiyonlarından izole edilmiştir.

Bir yanıt yazın

Başa dön tuşu