Taksonomi ( Dr. Halil TOSUN )
TAKSONOMİ • SINIFLANDIRMA • İSİMLENDİRME • TANIMLAMA Olmak üzere üç alanı kapsar
TAKSONOMİ Sınıflandırma: organizmaların gruplandırılarak veya ortak benzerlikleri esas alınarak takson adı verilen gruplar içinde düzene konmasıdır. İsimlendirme: Her organizma türünün çeşitli taksonomik dizilerine belirli kurallara göre isim verme işlemidir. Tanımlama: Organizmaların özelliklerini saptama ve hangi taksona ait oluklarını belirleme işlemidir.
Bir sınıflandırma şeması en büyük ve en genel olan alem ile başlayıp en küçük ve en özel olan tür ile sona ermek üzere aşağıya doğru inen yedi dizi şeklinde düzenlenir Hiyerarşik sınıflandırma Alem (Kingom) Bölüm (Division) Sınıf (Class) Takım (Order) Aile (Family) Cins (Genus) Tür (Species) Suş: biovar:biyokimyasal ve fizyolojik farklılık gösteren türler morfovar:morfolojik farklılık gösteren türler serovar: antijenik farklılık gösteren türler
İSİMLENDİRME • İsimlendirme Carl von Linne’nin iki isimli (binominal) sistemi kullanılarak adlandırılır • Adlar genellikle latince veya yunancadır • Diğer diller kullanıldığında sonları latince eklerle sonlandırılır • İlk isim büyük harfle başlar italik veya altı çizili yazılan cins ismidir • İkinci isim küçük harfle başlar italik veya altı çizili yazılan tür ismidir. • Örnekler: Micrococcus luteus küçük sarı tane anlamına gelir • Escherichia coli Theodor Escherich bu bakteriyi ilk kez keşfetmiş ve ismi verilmiştir. • Onaylanmış bakteri isimleri International Journal of Systematic Bacteriology de yayınlanmaktadır.
SINIFLANDIRMA – 5 ALEM (Whittaker, 1969) Prokaryotlar veya Monera Protista Fungi Bitkiler Hayvanlar Sınıflandırma – 3 Alem (Woese, 1978) Eubacteria – gerçek bakteriler Arçabakteriler – ilkel bakteriler Ökaryotlar – protistler, funguslar, bitkiler, hayvanlar
Morfolojik özellikler hücrenin şekli hücrenin boyutu koloni görünüşü flagella yapısı
Boyanma özellikleri Gram boyama Asit-fast boyama Organel boyama: endospore, flagella, capsule
Fizyolojik özellikler C ve N kaynakları enerji kaynakları hücre duvarı bileşenleri pigmemntler yağ asidi kompozisyonu
Ekolojik özellikler simbiyotik ilişkiler hastalık yapabilme yeteneği sıcaklık ilişkisi pH oksijen gereksinimi
Genetik özellikler: Transformasyon, konjugasyon ve transdüksiyon yolu ile DNA değişimi yeteneği faja olan duyarlılığı plazmitler – nukleotid dizilişi
Moleküler özellikler aynı işleve sahip protein ve genlerin amino asit dizilişleri DNA dizilişleri Nükleik asit baz kompozisyonları
…