Süt proteinleri uzaklaştırıldıktan sonra , laktoz ile kloramin T ve potasyum iyodür arasindaki tepkimede indirgenen halojen niceliğinin titrasyonla saptanarak, laktozun dolayli olarak hesaplanmasi ilkesine dayanir.
02. Kullanılan Kimyasallar
Tungstik asit reaktifi: 7 g sodyum tungstat (Na2WO4.2H2O) 870 mL saf su içerisinde çözdürülür. Üzerine 0.1 mL orto fosforik asit çözeltisi (% 88 w/w) ve 70 mL 1 N sülfürik asit çözeltisi eklenir.
Kloramin T çözeltisi: 0.040 N ( 5.70 g/L)
Sodyum tiyosülfat çözeltisi: 0.04 N
Potasyum iyodür çözeltisi (%10 w/v): 10 g potasyum iyodür bir miktar saf su içerisinde çözdürüldükten sonra son hacim saf su ile 100 mL’ye tamamlanir. Bu çözelti taze hazirlanmalidir ve renksiz olmasina dikkat edilmelidir.
Hidroklorik asit çözeltisi : 2 N
Çözünür nisasta %1’ lik
03. Deneyin Yapılışı
10 mL analiz edilecek süt bir erlene aktarilir. Üzerine 25 mL saf su ve 40 mL tungstik asit reaktifi ilave edilir. Saf su ile çözeltinin hacmi 100 mL ye seyreltilir. Hafifçe çalkalanir ve bir müddet çökme isleminin tamamlanmasi için beklenir. Olusan çökelek süzülür. Süzüntüden 10 mL bir erlene aktarilir. Üzerine 5 mL potasyum iyodür ve tam olarak 20 mL kloramin T çözeltisi eklenerek erlenin agzi kapak ile kapatilir. Çözelti 18-20 ºC de karanlikta bir buçuk saat bekletilir. Bu süre sonunda kapak az bir miktar saf su ile yikanir. Çözelti üzerine 5 mL hidroklorik asit çözeltisi eklenir. Titrant olarak kullanilan sodyum tiyosülfat çözeltisinden yaklasik 5-6 mL (a1) çözeltiye eklendikten sonra nisasta indikatörü eklenir ve tiyosülfat ile dönüm noktasina kadar titrasyona devam edilir (a2). Harcanan toplam tiyosülfat çözeltisi kaydedilir (V1= a1 +a2).
Ayni islemler sahit deney yapmak amaci ile süt örnegi yerine 10 mL saf alinarak tekrarlanir. Harcanan tiyosülfat çözeltisi kaydedilir (V2)
04. Hesaplamalar
% Laktoz = [ (V2 – V1) x 0.992 x 0.0072 x 100 x 10 ] / m
V2 = Sahit için harcanan tiyosülfat miktari, mL
V1= Örnek için harcanan tiyosülfat miktari, mL
0.992 = Hacim düzeltme faktörü. Eger yagsiz süt, örnek olarak kullaniliyorsa bu faktör 0.996 olarak alinir.
1 mL 0.04 N tiyosülfat 0.00720 g monohidrat laktoza denk gelmektedir. (Eger hazirlanan tiyosülfatin derisim tam olarak 0.04 degil ise ; 1 mL 1 N tiyosülfat 0.18 g monohidrat laktoza esit oldugu düsünülürse ayarlanan tiyosülfat derisimi 0.18 ile çarpilarak bulunan sonuç 0.0072 yerine yazilir.)
