Sürülebilir Peynirler: Üretimi, Çeşitleri, Kalori Değerleri ve Sağlık Etkileri Üzerine Bir İnceleme
Sürülebilir peynir, inek, keçi, koyun gibi hayvanlardan elde edilen sütlerin işlenmesi sonucu üretilen bir peynir çeşididir. Adından da anlaşılacağı gibi, sürülebilir peynir, ekmek, kraker ve sandviçlerde kolayca sürülebilir bir yapıya sahiptir. Bu makalede, sürülebilir peynirin üretim süreci, çeşitleri, kalori değerleri ve sağlığa etkileri ele alınacaktır.
Sürülebilir Peynirin Üretim Süreci
Sürülebilir peynirin üretim süreci, geleneksel peynir üretiminden farklıdır. Geleneksel peynir üretiminde, süt önce pastörize edilir ve ardından kültürler eklenir. Kültürler, sütteki laktozu laktik aside dönüştürerek peynirin sertleşmesine ve fermente olmasına yardımcı olur. Daha sonra peynir, kütle halinde kesilir ve çökeltilir. Peynirin suyu, tuzlu suya batırılan peynirin üzerine sızmaya başlar ve böylece peynir daha da sertleşir.
Sürülebilir peynir üretiminde ise, süt önce mikrofiltre edilir ve daha sonra pastörize edilir. Sonra, peynir kültürleri ve labne eklenir. Labne, peynirin sürülebilir dokusunu oluşturmak için eklenen bir tür mayadır. Daha sonra, peynir, kütle halinde kesilir ve ardından kısaltılmış bir fermente işlemi ile tuzlanır. Son olarak, peynir sıkıştırılır ve küçük rulolar halinde paketlenir.
Sürülebilir Peynir Çeşitleri
Sürülebilir peynirin çeşitleri, üretim sürecinde kullanılan süt kaynağına ve ilave edilen baharatlara göre değişir. Bazı sürülebilir peynir çeşitleri şunlardır:
Beyaz peynir: Türkiye’de sıkça tüketilen bir sürülebilir peynir çeşididir. İnek, keçi veya koyun sütünden üretilir ve tuzlanarak fermente edilir. Bazı beyaz peynirler, zeytin, kekik ve biberiye gibi baharatlarla tatlandırılır.
Tulum peyniri: Koyun sütünden üretilen bir sürülebilir peynir çeşididir. Tulum peyniri, bir tulum içinde olgunlaştırılarak üretilir ve sert bir dokuya sahiptir. Tulum peynirleri, genellikle kekik, acı biber ve sarımsak gibi baharatlarla tatlandırılır.
Ezine peyniri: Türkiye’nin Ege bölgesinde üretilen bir sürülebilir peynir çeşididir. Keçi veya keçi-sığır karışımı süt kullanılarak üretilir. Ezine peyniri, sert bir dokuya sahip ve tatlımsı bir tada sahiptir.
Roquefort peyniri: Fransa’nın ünlü bir sürülebilir peynir çeşididir. Koyun sütünden üretilir ve özel bir küflü fermente işlemi ile olgunlaştırılır. Roquefort peyniri, kendine özgü bir keskin tadı ve mavi damarlarıyla bilinir.
Sürülebilir Peynirin Kalori Değerleri
Sürülebilir peynirler, genellikle diğer peynir çeşitlerine göre daha az kalorili ve düşük yağ içeriğine sahiptirler. 100 gram sürülebilir beyaz peynir, yaklaşık 175 kalori ve 14 gram yağ içerirken, 100 gram tulum peyniri 246 kalori ve 19 gram yağ içerir. Ezine peyniri ise 100 gramında yaklaşık 300 kalori ve 24 gram yağ içermektedir.
Sürülebilir Peynirin Sağlığa Etkileri
Sürülebilir peynirler, diğer peynir çeşitleri gibi besleyici bir kaynak olabilirler. Protein, kalsiyum ve vitamin B12 gibi besin maddeleri bakımından zengindirler. Ancak, sürülebilir peynirlerin bazı çeşitleri, tuz ve yağ içerikleri nedeniyle sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir. Ayrıca, bazı kişilerin süt ürünlerine karşı alerjileri olabileceğinden, tüketmeden önce alerji durumlarına dikkat etmek önemlidir.
Sonuç
Sürülebilir peynirler, farklı süt kaynakları ve baharatlar kullanılarak üretilen çeşitli lezzetlere sahip besleyici bir peynir çeşididir. Düşük kalori ve yağ içeriğiyle diğer peynir çeşitlerine göre daha sağlıklı bir seçenek olabilirler. Ancak, tuz ve yağ içeriği nedeniyle sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.
Kaynaklar:
Koca, N., & Vardar, B. (2018). Peynir Üretimi. Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları.
Ozcan, T., & Yıldız, A. (2017). Sürülebilir Peynir Üretimi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi
Sayın, E., & Ünver, O. (2018). Peynir Tüketimi ve Sağlık Üzerine Etkileri. Gıda Teknolojisi Dergisi, 13(2), 43-52.
Yağcı, F. (2014). Sürülebilir Peynirler. Gıda Teknolojisi Elektronik Dergisi, 9(1), 20-31.
Yıldız, A. (2017). Sürülebilir Peynirler. Journal of Food and Health Science, 3(2), 83-87.
Yıldız, A., & Tuncel, N. B. (2019). Cheese and Health. In Cheese (pp. 197-218). Springer, Cham.
Zorba, Ö., & Balkır, P. (2020). Türkiye’de Üretilen Bazı Peynir Çeşitlerinin İncelenmesi. Kafkas Üniversitesi Gıda ve Tarım Dergisi, 33(1), 63-72.