1. AMAÇ: Bu prosedürün amacı firmamızda İş Sağlığı Ve Güvenliği (İSG) açısından, tehlikelerin ve risklerin tanımlanması, ortadan kaldırılması ve/veya azaltılması amacıyla gerekli tedbirlerin alınması için bir yöntem oluşturmaktır.
2. KAPSAM: Bu prosedür İSG tarafından belirlenmiş olan tüm riskleri kapsar. Bu prosedürün uygulanmasından İSG Yönetim Temsilcisi, Çalışanların İSG Temsilcisi ve İSG Kurulu sorumludur.
3. SORUMLULAR: Birim yöneticileri ve yönetim temsilcisi sorumludur
4. TANIM:
4.1. Tehlike : Kişiye zarar verebilecek her şey.
4.2. Risk : Zarara sebep olacak tehlikenin olma olasılığının tehlike olduğunda zararın olabilecek şiddeti ile çarpımıdır.
Risk= Olasılık x Şiddet
Ref: OHSAS 18001, Std. No: 4.3.1
5. UYGULAMA
5.1.Tehlikelerin tanımlanması
Firmamızdaki potansiyel tehlikelerin ve risklerin belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması amacı ile İSG Kurulu oluşturulmuştur.
İSG Kurulu yapmış olduğu toplantılar ile firmamızdaki olası tehlikeleri belirlemekten sorumludur. Kurul tehlikeleri belirlemek için 4 ana teknik kullanır.
5.1.1 İş ortamındaki fiziksel şartların ve gerçekleştirilen faaliyetlerin gözlemlenmesi,
Tehlike tanımlamanın temel yönetimi direk gözlem olup durumun ve yapılması gereken işin fiziksel yönünü kapsar. Bu nedenle tüm çalışanlar çalışma ortamındaki tehlikeleri gözlemlemekten ve İSG Kuruluna bildirmekten sorumludur.
5.1.2 Tehlikelerle ilgili görüşlerinin alınması için kişilerle görüşmeler yapılması,
İSG ile ilgili yapılan eğitimlerde çalışanlarla tehlikeler hakkında görüşmeler yapılır ve olası tehlikeler listelenir. Bu görüşmeler sırasında mümkün olduğunca rahat bir atmosfer yaratılır ve demokratik bir ortamda tüm katılımcıların görüşlerine yer verilir.
5.1.3 Tehlikelerle ilgili kayıtların denetlenmesi,
Sistemimiz gereği sürekli olarak tutulmakta olan aşağıdaki kayıtlar İSG Kurulu toplantılarında gözden geçirilir.
• Vaka kayıtları : Bu kayıtlar hangi tehlikelerin geçmişte vakalara neden olduğunu anlamamıza yardım eder. • Tehlike Kayıtları : Firmamızın bazı bölümlerinde tanımlanmış olan tehlikelerin diğer bölümlerde de tehlike içerip içermediği incelenir. • Bakım Kayıtları : Bakım Onarım faaliyetleri sırasında alınan işyeri önlemlerinin yeterli olup olmadığı kayıt altına alınır. Bu kayıtlar tehlike tanımlamasında kullanılmaktadır. • Tamir Kayıtları : Bazı tamir işleri bir kaza sonucu oluşan hasarlar sonunda gerekebilir ve bu hasarlar da bazı durumlarda yaralanma ile sonuçlanmış olabilir. Bu nedenle tamir kayıtlarının denetlenmesi henüz ele alınmamış tehlikelerle ilgili ip uçları bulunmasına yardımcı olurlar.
5.1.4 Firmamızın çalışma alanı ile ilgili ulusal ve uluslar arası tehlikelerin dokümantasyonun okunması,
Sektörümüz ile ilgili aşağıda belirtilen istatistiksel raporlar incelenir
• Ulusal ve uluslararası kanun ve yönetmelikler, • Ticari birliklerin kılavuzları • İnternetten indirilebilecek sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili çeşitli raporlar.
5.2. Riskin Derecelendirilmesi
İSG Kurulu toplantılarında 4.1 maddesine göre belirlenen tehlikeler için risk analizi yapılır. Risk analizi yapılırken 2 faktör göz önüne alınır.
1. Faktör tehlikenin oluşma olasılığı,
2. Faktör tehlikenin şiddetidir.
Tehlikenin riski tespit edilirken aşağıda verilen tablolar kullanılır ve,
Risk = Olasılık * Şiddet formülü ile Belirlenir.Olasılık
0 Düşük ve çok düşük (inanılmaz) 1 Çok muhtemel değil (ihtimal dışı) 2 Muhtemel değil (uzak) 3 Muhtemel (ara sıra olan) 4 Çok muhtemel (olası) 5 Hemen hemen kesin (sık olan)
Örnek ;
0 = Bir kişinin kapağı olan ve düzgün kapatılmış bir mazgala düşme olasılığı,
3 = Bir kişinin yalnızca zayıf bir bariyer tarafından korunan açık bir mazgala düşme olasılığı,
5 = Bir kişinin bariyeri ve herhangi bir uyarı işareti olmayan bir mazgala düşme olasılığı,
Ancak unutulmamalıdır ki; 0 tehlikenin hiçbir zaman olmayacağı anlamına gelmez. Örneğin mazgalın kapağı kırılabilir. 5 ise tehlikenin mutlaka olacağı anlamına gelmemektedir. Örneğin mazgala düşmeden geçen şanslı insanlar olabilir.
Şiddet
0 Yaralanma ve hastalık yok
1 İlk yardımla çözülebilecek hastalık ve yaralanma
2 Küçük yaralanma ve hastalık (3 güne kadar iş kaybına yol açacak yaralanma ve hastalık)
3 3 gün ve daha fazla iş kaybına yol açacak yaralanma ve hastalık
4 Büyük yaralanma ve hastalık
5 Ölüm, iş yapamaz şekilde yaralanma, vb..
İSG kurulu yaptığı toplantılarda belirlenmiş olan tehlikeleri “Risk Analizi Formu’na” (P25-F01) Kaydeder ve yapılan beyin fırtınası ile tehlikelerin olasılığı ve şiddeti tespit edilir. Bu sonuçlar ışığında belirlenen riskler büyükten küçüğe doğru sıralanır ve riskler gruplara ayrılır.
Gruplamada aşağıdaki tablo kullanılır.
Risklerin Gruplandırılması
Puanı Derecesi Açıklama
20-25 puan 1. derece Çok acil tedbir alınmalı
15-19 puan 2. derece Tedbir alınmalı
07-14 puan 3. derece İSG Kurulunun kararına göre tedbir alınmalı
00-06 puan 4. derece Kabul edilebilir bölge
5.3. Riskin Kontrol Sistemleri (RKS)
4.2. maddesine göre belirlenen 1. derece ve 2 derece riskler için RKS uygulanmalıdır. 1. ve 2. derece riskler için alınacak tedbirler faaliyet planlarına zaman skalası ve sorumluluklar da belirtilerek aktarılır. Faaliyet planına göre gerekli iyileştirmeler yapılır. RKS uygulanırken aşağıdaki hiyerarşi uygulanır;
• Tehlikenin kaynağında giderilmesi (Ör: Tehlikeli bir madde yerine tehlikeli olmayan bir madde kullanımı) • Tehlikenin kaynağında azaltılması (Ör: Tehlikeli bir madde yerine daha az tehlikeli bir madde kullanımı) • Kişilerin tehlikeden uzak tutulması (Ör: Kişilerin iş makineleri yanında durmalarına ve çalışmalarına izin verilmemesi) • Tehlikenin çembere alınması (Ör:İş makinelerin etrafına uyarıcı levhaların konması) • Çalışanların maruziyetlerinin azaltılması (Ör: Bir kişinin 8 saat maruz kalması yerine 2 kişinin dörder saat gürültü ye maruz kalması. • İş sistemi (Ör: Kazan Dairesinde buhar vanalarının kapalı kalması. • Kişisel Koruyucu Ekipmanlar (Ör: Eldivenler, koruyucu gözlükler ve başlıklar)
5.4. Risk Analizi Yapılması Gereken Özel Durumlar
Aşağıda belirtilen durumlarda İSG kurulu olağan dışı toplantı yaparak risk analizleri yapar,
• İş Sağlığı ve Güvenliğini etkileyecek satın almalar o Makine o Malzeme o Kimyasal
• İş Sağlığı ve Güvenliğini etkileyecek teknolojik değişiklikler
• İSG ile ilgili yeni doküman hazırlama ve revizyonu talepleri
• Çalışanlardan “İSG Öneri ve Talep Formu” ile gelen öneri ve talepler
• Taşeronlardan“İSG Öneri ve Talep Formu” ile gelen öneri ve talepler
• Acil önlem alınması gereken durumlar (Kazalar, uygunsuzluklar)
5.5. Genel
İSG Kurulu toplantılarında 1. ve 2. derece riskler için alınan tedbirler ve bu tedbirlerin etkinliği gözden geçirilir.
Senede 2 defa yapılan YGG toplantılarında tehlikeler ve risk analizleri gözden geçirilir
6. FORMLAR
FM.18.01 Risk Analizi Formu FM.18.02 Kritik Malzeme Listesi Formu FM.18.03 Bina ve Yer Emniyet Kontrol Formu
