REOLOJİ

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

ECZACILIK FAKÜLTESİ

FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

2013

Tanım

Sıvıların akış, katıların deformasyon özelliklerini tanımlayan reoloji, rheos (akış) ve logos (bilim) kelimelerinden oluşmaktadır

İlaçların hem üretim aşamalarında, hem de bitmiş ürün spesifikasyonlarının belirlenmesinde önemlidir

İlaçların reolojik özellikleri;

– ürünün fiziksel stabilitesine

– biyoyararlanımına

– hastanın ilacı kabul edebilirliğine etki eder

Dozaj şekillerinin formülasyonundan kullanılmasına kadar her aşamasında geçerlidir

Reolojik özellikler eczacılıkta sıvı, yarı katı ve katı dozaj şekillerinin tümü için geçerli olmasına rağmen özellikle sıvılar (emülsiyon, süspansiyon) ve yarı katılar için daha fazla önem taşımaktadır

Reolojinin Eczacılıktaki Uygulama Alanları

Etkin ve yardımcı maddelerin özelliklerinin standardize edilmesinde,

Formülasyon geliştirme aşamasında, üretim parametrelerinin ve zamanın preparatın özellikleri üzerindeki etkisinin kantitatif olarak saptanmasında,

Üretim aşamasında preparatın karıştırma, kazandan aktarma, borulardan akma gibi özelliklerinin optimize edilmesinde,

Katı dozaj şekillerinde, tablet basımı sırasında tozun huniden akması, kapsüllerin doldurulması işlemlerinin optimizasyonunda,

Preparatın lokal ve sistemik biyoyararlanımına etki eden faktörlerden biri olarak biyoyararlanım çalışmalarında,

Kalite kontrol aşamasında preparatın akış özelliklerinin belirlenmesinde,

Kararlılık çalışmalarında ürünün üretildiği andan son kullanma tarihine kadar aynı akış özelliklerini taşımasının sağlanmasında

Kullanım anında preparatın tüpten, kavanozdan alımı, şişeden akma, enjektör iğnesinden geçebilme, deri üzerinde yayılabilme gibi özelliklerinin optimize edilmesinde

…