Organik Kimya Nomenklatürü – Alkan, Alken ve Alkinlerin adlandırılması
ORGANİK KİMYA NOMENKLATÜRÜ
1.Alkan, Alken ve Alkinlerin adlandırılması Nomenklatür:Bir bilim dalına ait terimler, terminoloji Kimyasal Nomenklatür: Kimyasal bileşiklerin isimleri ve bu bileşiklerin oluşturulmasında uygulanan kuralları kapsar. İsimlendirme kuralları geçmişte IUPAC International Union of Pure and Applied Chemistry (Uluslararası Kuramsal ve Uygulamalı Kimya Birligi) tarafından belirlenirken, günümüzde ACS American Chemical Society (Amerikan Kimya Dernegi), EC-European Communities (Avrupa Toplulugu), CNAS-Chemical Nomenclature Advisory Service (Kimyasal Nomenklatür Danısma Servisi-Ingiltere), WHO–World Health Organisation (Dünya Saglık Örgütü), IUB-International Union of Biochemistry (Uluslararası Biyokimya Birligi) vb. kuruluşlar tarafından da çalışılmaktadır.
a.Doymuş bileşikler: Genel formülü CnH2n+2’dir. Düz zincirli doymuş hidrokarbonlara alkanlar veya parafinler de denir. Alkanların ilk dört üyesinin adı IUPAC’ın kabul ettiği özel adlardır. Bunlar metan, etan, propan ve bütandır. Dört karbonlu alkanlardan sonra gelen düz zincirli alkanlar adlandırılırken karbon atomu sayısını belirtmek için IUPAC‘ın kabul ettiği önekler kullanılır.
Düz zincirli moleküller için ismin başına n-(normal), herhangi bir karbonda tek yönlü dallanma varsa sekonder yapıyı belirtmek için izo-, herhangi bir karbonda çift yönlü bir dallanma varsa sekonder yapıyı belirtmek için neo- (ter) önekleri kullanılır.
1 Mono
2 Di
3 Tri
4 Tetra
5 Penta
6 Heksa
7 Hepta
8 Okta
9 Nona
10 Deka
11 Undeka
12 Dodeka
13 Trideka
14 Tetradeka
15 Pentadeka
16 Heksadeka
17 Heptadeka
18 Oktadeka
19 Nonadeka
20 Eikosa