Normal ve Molar Çözelti Hazırlanması
A – ASİT ÇÖZELTİLERİNİN HAZIRLANMASI ve AYARLANMASI
1. 1 N HCl ( = 1 M HCl ) Çözeltisinin Hazırlanması
1 litresinde 1 eşdeğer gram ( 36,461 g ) HCl içeren çözelti olup , aşağıdaki formülde bulunan V1 mL derişik HCl’in V0 mL ye seyreltilmesi ile hazırlanır. HCl çözeltilerinin molariteleri ile normaliteleri birbirine eşittir..
100 1 V0 C:Derişik asidin % konsantrasyonu
V1 = 36,461 x ———- x ——— x ———- d: Derişik asidin yoğunluğu , g/mL
C d 1000 V1: Derişik çözeltiden alınacak miktar , mL
V0: Hazırlanacak çözeltinin miktarı , mL
Piyasadan temin edilen derişik HCl , değişik % konsantrasyonda ve yoğunlukta olabilir.
Örneğin , % 37 lik ve d= 1,19 olan HCl kullanılarak 1 L 1 N çözelti hazırlamak için ;
100 1 1000
V1 = 36,461 x ——— x ——– x ——–37 1,19 1000
V1 = 82,81 mL derişik ( % 37 lik ve d=1,19 ) HCl alınıp , 1000 mL ye seyreltilmelidir.
2. 0,1 N HCl ( = 0,1 M HCl ) Çözeltisinin Hazırlanması
1 litresinde 1/10 eşdeğer gram ( 3,6461 g ) HCl içeren çözelti olup , 1 N HCl den alınacak belirli bir miktarın 10 kat seyreltilmesi ile hazırlanabildiği gibi ,
100 1 1000
V1 = 3,6461 x ——— x ——– x ——– 37 1,19 1000
V1 = 8,28 mL derişik ( % 37 lik , d=1,19 ) HCl alınıp
, 1000 mL ye seyreltilmesi ile hazırlanabilir. çeşitli normaliteler için gerekli farklı derişimlerdeki çözeltilerin miktarları ( 1 L çözelti için )
İstenenNormalite | % | % | % 33d=1,16 | % | |
5 | 414,05 | 441,42 | 476,24 | 528,42 | mLalınarak 1000mLye seyreltilir. |
4 | 331,24 | 353,13 | 380,99 | 422,74 | mL |
3 | 248,43 | 264,85 | 285,74 | 317,05 | mL |
2 | 165,62 | 176,57 | 190,50 | 211,37 | mL |
1 | 82,81 | 88,28 | 95,25 | 105,68 | mL |
0,5 | 41,40 | 44,14 | 47,62 | 52,84 | mL |
0,25 | 20,70 | 22,07 | 23,81 | 26,42 | mL |
0,1 | 8,28 | 8,83 | 9,52 | 10,57 | mL |
0,05 | 4,14 | 4,41 | 4,76 | 5,28 | mL |
0,01 | 0,83 | 0,88 | 0,95 | 1,06 | mL |
1 litresinde 1 eşdeğer gram ( 49,04 g ) H2SO4 içeren çözelti olup , aşağıdaki formülde bulunan V1 mL derişik H2SO4’ün V0 mL ye seyreltilmesi ile hazırlanır. Sülfürik asidin eşdeğer gramı molekül ağırlığının yarısı kadar olduğu için
3. 1 N H2SO4 ( = 0,5 M H2SO4 ) Çözeltisinin Hazırlanması :
N = 2 M bağıntısı vardır.
100 1 V0 C: Derişik asidin % konsantrasyonu
V1 = 49,040 x ———- x ——— x ———- d: Derişik asidin yoğunluğu , g/mL
C d 1000 V1: Derişik çözeltiden alınacak miktar , mL
V0: Hazırlanacak çözeltinin miktarı , mL
Piyasadan temin edilen derişik H2SO4 , değişik % konsantrasyonda ve yoğunlukta olabilir.
% 96 lık ve d= 1,84 olan H2SO4 kullanılarak 1 L 1 N çözelti hazırlamak için ;
100 1 1000
V1 = 49,040 x ——— x ——– x ——–96 1,84 1000
V1 = 27,76 mL derişik ( % 96 lık ve d=1,84 ) H2SO4 alınıp , 1000 mL ye seyreltilmelidir.
4. 0,1 N H2SO4 ( = 0,05 M H2SO4 ) Çözeltisinin Hazırlanması
1 litresinde 1/10 eşdeğer gram ( 4,904 g ) H2SO4 içeren çözelti olup , 1 N H2SO4 den alınacak belirli bir miktarın 10 kat seyreltilmesi ile hazırlanabildiği gibi ,
100 1 1000
V1 = 4,904 x ——— x ——– x ——–96 1,84 1000
V1 = 2,78 mL derişik ( % 96 lık , d=1,84 ) H2SO4 alınıp , 1000 mL ye seyreltilmesi ile hazırlanabilir. çeşitli normaliteler için gerekli derişik çözelti miktarları ( 1 L çözelti için )
İstenenNormalite | Molarite | % | Toplam |
5 | 2,5 | 138,81 | 1000 |
4 | 2 | 111,05 | 1000 |
3 | 1,5 | 83,29 | 1000 |
2 | 1 | 55,53 | 1000 |
1 | 0,5 | 27,76 | 1000 |
0,5 | 0,25 | 13,88 | 1000 |
0,25 | 0,125 | 6,94 | 1000 |
0,1 | 0,05 | 2,78 | 1000 |
0,05 | 0,025 | 1,39 | 1000 |
0,01 | 0,005 | 0,28 | 1000 |