Maddenin Isı Etkisiyle Değişimi

Maddenin ısı alarak sıcaklığının yükselmesine ısınma denir.

Maddenin ısı vererek sıcaklığının düşmesine soğuma denir.

Isı ve sıcaklık farklı kavramlardır. Isı bir enerji türüdür.

Sıcaklık termometre ile ölçülen bir değerdir.

Isı, maddeleri çeşitli yönlerden etkiler. Isınan maddeler genleşir. Soğuyan maddeler büzülür.

Yani ısı maddelerin hacmini değiştirir.

Isı enerjisi alan maddenin sıcaklığı artar.

Maddenin sıcaklığının artması ısınma sonucunda gerçekleşir.

Örneğin; Yanmakta olan ocağın üzerinde bulunan çorba ya da yemek bir süre sonra ısınır.

Yiyeceklerin pişmesi ısınma ile gerçekleşir.

Özel karışımlı toprakların pişmesi ile seramik, porselen, kiremit, tuğla…vb. malzemeler yapılır.

Sıcak su ile temizlik iyi sonuçlar verir.

Isınan hava bitkilerin gelişmesine ve tohumların çimlenmesine neden olur.

Demir, cam vb. maddelerin ısınması işlenmesini kolaylaştırır.

Isı enerjisini kaybeden maddeler soğur.

Madde yeterince soğursa donma ve yoğunlaşma olur.

Karayolları soğumanın yol açtığı buzlanma nedeniyle bozulur.

Soğuk havada mikroplar etkinlik göstermez, yaşamaz.

Soğuyan maddeler sertleşir

Isınma ve soğuma olayları art arta gerçekleştirir ve sütteki mikroplar yok edilir.(Pastörize sütler)

Dondurulmuş besinler uzun süre saklanır.

Uzun süre soğukta kalan canlılar ölebilir.

Havadaki ısınma ve soğuma;

Yağışların

Rüzgarların

Toprak oluşumunun

Şimşek ve yıldırımların oluşmasına neden olur.

Maddeler ısı etkisiyle bulundukları hali değiştirirler. Katı , sıvı, gaz haline dönüşürler. Buna maddenin hal değişimi denir.

Katı bir maddenin sıvıya dönüşmeden doğrudan gaz hâline dönüşmesi yani buharlaşmasına süblimleşme denir. Naftalin gibi koku yayan maddelerin zamanla azaldığı görülür. Fakat hiç sıvılaştığı görülmez. Bu tür maddelerde süblimleşme olur.

…