KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ VE DOĞRU KULLANIMI TALİMATI

1-AMAÇ: Fakültemizde kullanılan temizlik maddelerinin güvenli ve etkili bir şekilde kullanılmasını sağlayarak temizlik personellerinde maruziyetlere karşı riskleri azaltmak.

2-KAPSAM: Fakültemiz temizlik personellerini kapsar.

3-SORUMLULAR: Temizlik personelleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, Enfeksiyon Kontrol Alt Kurulu, Personel Şefi

4-KISALTMALAR:

5-TANIMLAR:

Kimyasal Madde: Kimyasal maddeler yalnızca imalat ya da sanayi dallarında kullanılmayıp, günlük yaşamımızın bir parçası haline gelmiştir. Mutfak ve banyoyu temizlediğimiz, çamaşır ve bulaşıkları yıkadığımız ve mobilya cilaları, yüzme havuzu için kullandığımız klor, benzin, motor yağı, hidrolik yağ ve LPG kimyasal maddelerdir. Evlerimizde kullandığımız ve kimyasal madde olarak değerlendirmediğimiz birçok ürün bulunmaktadır.

Sabun: temizlikte kullanılan maddelerden bir bölümüne verilen genel addır. Kimyasal bakımdan sabun ise basitçe yağ asitlerinin sodyum (Na ) yada potasyum (K) tuzlarından meydana gelen bileşiklerdir. Farklı sabun çeşitleri vardır.
Deterjanlar: Kir sökücü anlamına gelmektedir. Sabun dışındaki tüm temizlik malzemelerini kapsamaktadır. Petrol ve türevlerinden elde edilmektedir. Yapıda bazen benzen halkası da bulunabilmektedir

6-FAALİYET AKIŞI:

KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ VE DOĞRU KULLANIMI
KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ NELERDİR

1)Temizlik malzemeleri; Sabun, Deterjan, Parfüm,Yumuşatıcılar, Çamaşır Suyu, Çamaşır Sodası, Tuz Ruhu

KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ VE DOĞRU KULLANIMI

Kimyasal maddeler, zehirli ve yanıcı olabilir ya da karıştırıldıkları zaman şiddetli tepki verebilirler.

KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ VÜCUDUMUZA 3 YOLLA GİRERLER

SOLUNUMLA
DERİ VE GÖZLERDEN ABSORBE EDİLEREK
SİNDİRİMLE

KİMYASAL TEMİZLİK MALZEMELERİ VÜCUDUMUZA 5 HALDE GİRERLER

Toz, Sis, Duman, Buhar, Gaz Sabun dışındaki tüm temizlik malzemelerini kapsamaktadır. Petrol ve türevlerinden elde edilmektedir. Bilinmesi Gereken Önemli Noktalar İse; Deterjanlar, sabunun aksine sert suda çökelek oluşturmazlar. Bu nedenle sert sularda daha iyi temizlerler.

Deterjanlara köpük düzenleyici katkı maddeleri ilave edilir.

Deterjan ve sabun sıcak suda daha iyi temizlerler.

DETERJANLARIN OLUMSUZLUKLARI

Ortamdaki canlı tür adedi azalmakta ve belirgin değişiklikler ortaya çıkmaktadır.

Arıtma işlemleri güçlenmekte, şehir şebekesine verilen suyun tadı ve kokusu kötüleşmektedir.

Bu sular insan sağlığı için tehlike yaratabilmektedirler.
ÇAMAŞIR SUYU Çamaşırlarımızı, saçımızı, dişlerimizi, derimizi ve yiyeceklerimizi beyazlatan, çamaşırdaki kir ve lekelerin çıkmasına yarayan ya da çamaşırı beyazlatan, özel olarak hazırlanan kimyasal sudur.

Bulaşık, fayans, ıslak zemin, banyo ve tuvalet temizliğinde ve hijyen amacıyla kullanılan kimyasal bir
maddedir. Klorlu Çamaşır Suyu: Sodyum Hipoklorit in % 5 lik çözeltisidir.

• Beyazlatıcı ve parlatıcı özelliğine sahiptir. Mikrop öldürücü özelliğine sahiptir. Ucuz dur. Renkli
çamaşırlarda kullanılmaz.

TUZ RUHU: Hidroklorik asit,hidrojen ve klor elementlerinden oluşan,oda sıcaklığı ve normal basınçta gaz halinde bulunan kimyasal bileşiktir.

Temizlikte doğru kullanılan %36 lık derişik HCl, tuz ruhudur; sıvıdır.

Fayans, taş vb ıslak zeminde ağır kirleri temizlemek için kullanılır. Derişik HCl (tuz ruhu), organizmalar için büyük tahribata neden olabilmektedir. Gaz halindeki bir miktar HCl solunumu halinde, tüm solunum sistemi tahrip edilebilir. Sıvı halde döküldüğü çoğu yüzeyi eritebilir. HCl (tuz ruhu) ile çalışırken, eldiven ve koruyucu kıyafetlerin giyilmesi HCl’ den kaynaklanabilecek tahribatların azaltılmasında veya engellenmesinde önemlidir.

Çamaşır suyu ile tuz ruhu birleşirse Cl2 açığa çıkar.

Solunduğunda vücut da büyük hasara neden olmaktadır Cl2 gazı oldukça zararlıdır. Bu nedenle tuz ruhu ile çamaşır suyunun birlikte asla kullanılmaması gerekir.

Kimyasal Temizlik Ürünlerinin Zararları
1 – Soluma

TOZLAR VE SİSLER

Burun, boğaz ve üst solunum yollarının tahrişine neden olabilir.

İnce partiküller akciğerlerde nüfuz ve doku hasarına neden olabilir.

Solunum güçlüğü, astım, silikozis ve asbestosis’e sebep olabilirler.

GAZLAR VE BUHARLAR

Bir kez inhale edildiğinde , kan dolaşımı ile absorbe edilebilir ve karaciğer, böbrek ve beyinde onarılmaz hasara neden olabilir.

Çok küçük parçacıklar akciğer hastalıklarına sebep olabilirler.

Örneğin: Metal Fume Fever (Ateşli metal dumanı hastalığı gibi).

Deri ve Gözlerden Absorbsiyon

Deri yolu ile absorblanma genellikle sıvı haldeki kimyasalları için geçerli ise de, tozlar da da eğer ter ile
ıslatılırsa deriden emilebilir.

Deri ve Gözlerden Absorbsiyon Kimyasal maddeler deride veya gözlerde (sıçrama veya buhar şeklinde)
direkt tahrişe neden olabilecekleri gibihiçbir etki uyandırmadan emilerek kana geçip, çeşitli organlarda hasara yol açabilir.

Sindirim Yolu

Solunan havada bulunan tozların yutulması, kimyasal bulaşmış ellerin temizlenmeden yemek yenilmesi,
sigara içilmesi veya yanlışlıkla yutma yoluyla,
NOT: Gaz, toz, buhar, duman, sıvı veya katı maddeler vücuda sindirim yoluyla da girebilir.
Kimyasalların zehir etkisi gösterebilmesi için Kimyasalın yeterli miktarının etki yerine (hedef organa) ulaşması
Belirli süre etki ettiği yerde bulunması (burada kalma süresi) Vücuttan atılma hızı

KİMYASALLAR TARAFINDAN EN FAZLA HEDEF ALINAN ORGANLAR DERİ, merkezi sinir sistemi, kan dolaşım sistemi, Göz, karaciğer, böbrek, akciğer, kas ve kemik iliği.

KİMYASAL MADDELERİN GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE SAKLANMASI

Herhangi bir kimyasal ürünü kullanmadan önce ETİKETİ OKUYUNUZ! Ürünün doğru kullanımını ve
taşıdığı tehlikeleri öğreniniz.

İşyerinde veya evde özellikle çocukların olması halinde, en az tehlike içeren kimyasal ürünleri SEÇİNİZ

Kimyasal ürünleri kendi ambalajları içerisinde ve ağzı kapalı vaziyette muhafaza ediniz.

En tehlikeli ürünleri dolabın en dip kısmında SAKLAYINIZ.

Kimyasal ürünleri yetkisiz kişilerin ve çocukların ulaşamayacağı bir dolaba KİLİTLEYİNİZ..

Kimyasal ürünleri yiyecek maddelerinden uzakta saklayınız. İşiniz için gerekenden daha fazla kimyasal madde hazırlamayınız.

KİMYASAL MADDELERİN GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE SAKLANMASI

Kolay alevlenir, patlayıcı parlayıcı vb. malzemelerden uzakta depolayınız.

Tüm kutuları okunaklı bir şekilde etiketleyiniz.

Temizlik maddelerini mümkün olduğunca kendi ambalajlarında saklayınız.

Ambalajlarının kapağını açık bırakmayınız.

Özellikle toz ve benzeri türdeki deterjanları nemden uzak tutunuz.

Gıda maddelerinden uzak tutunuz. Depolama alanını sık sık havalandırınız. Çocuklardan uzak tutunuz.

KİMYASAL MADDELERİN GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE KULLANILMASI ÇAMAŞIR SUYUNUN HAZIRLANMASI

Yüzey dezenfektanı olarak 1/100’lük çamaşır suyu; 1 lt. suya 10 cc çamaşır suyu Kan ve vücut sıvılarının temas ettiği yüzeylerin temizliğinde 1/10’luk çamaşır suyu; 1lt. Suya 100 cc çamaşır suyu 10 lt lik kovaya 1 su bardağı yeterlidir. El yıkanan lavabolar, klozetler ve duş yerleri sağlığımız açısından en fazla temizlenmesi gereken yerlerdir. Elde yıkamada kullanılan deterjan elde, makinede kullanmaya uygun deterjan makinede kullanılmalıdır. “Çok köpük iyi temizlik” yanılgısıyla gereğinden fazla miktarda temizlik maddesi kullanmayınız. Kullanılan kimyasal ürünlerin vücudumuza temas etmemesine dikkat edilmelidir.

…

Kaynak: http://dent.erciyes.edu.tr/Dosyalar/KaliteYonetimBirimi/DOH_TL_07_Kimyasal_Temizlik_Malzemeleri_ve_Dogru_Kullanimi.pdf