Esmer şeker, beyaz kristal şekerin ön işlemlerden geçirilmiş ve gıda saflığına ulaştırılmış bir miktar şeker kamışı melasıyla karıştırılması yoluyla elde edilen şekerdir. Rengi esmer olduğu için “esmer şeker” veya “kahverengi şeker” diye adlandırılır.
Esmer şekerin renk koyuluğu içerdiği melas miktarına göre değişim gösterir. “Açık esmer şeker”, %3.5 oranında melas içerirken “koyu esmer şeker” ise %6.5 oranında melas içerir.
Esmer şeker beyaz şekere oranla daha fazla higroskopiktir, yani nem tutma kapasitesi yüksektir ve bu nedenle topaklanma riski yüksektir.
Esmer şekerin parçacık büyüklüğü değişkendir ama genellikle beyaz şekerden daha ufak parçacıklara sahiptir. Endüstride kullanılanı 0.35 mm’lik kristallerden oluşan esmer şekerdir.
Beyaz şeker yerine esmer şeker tüketmek, sağlık açısından daha faydalıdır. Rafine şeker ve rafine karbonhidratlar kana hızlı karışır ve aşırı insülin salgılanmasına neden olarak pankreası zorlarlar. Bu da Diyabet (şeker) hastalığının başlamasını hızlandırır.
Esmer şekerin birkaç çeşidi vardır:
Esmer şeker: Şeker kamışı ya da şeker pancarının ikinci şurubundan tamamen doğal olarak elde edilir
Esmer kırık şeker: Beyaz kırık şekerin kristalize olma yöntemi kullanılır, sıcak şurup konsantresi, daha önce karamelleştirilerek esmer renk elde edilir
Esmer şeker kamışı şekeri: İşlenmemiş kristalize esmer şeker doğrudan şeker kamışı suyundan üretilir. Bu şeker genellikle, egzotik mutfaklarda kullanılır.
Üretimi
Birçok esmer şeker üreticisi üretim maliyetini düşürmek ve eklenen melas miktarını ayarlayabilmek amacıyla, rafine edilmiş beyaz şekere şeker kamışı melası ekleme yöntemi ile esmer şeker üretmektedirler. Bu işlem şeker pancarı melası ile de yapılmaktadır. Bu tip esmer şeker rafine edilmemiş esmer şekere oranla daha ufak tanelidir.
Kullanılan melas genellikle şeker kamışı melasıdır. Bunun nedeni şeker kamışı melası tadının, şeker pancarı melasına göre işlenmeye daha uygun olmasıdır. Ancak birçok bölgede, özellikle Hollanda’da şeker pancarı melası kullanılmaktadır. Kullanılan beyaz şekerin şeker kamışından ya da şeker pancarından olup olmadığı önemli bir kriter değildir, çünkü renk ve koku faktörlerini eklenen melas belirginleştirir.
Esmer şeker evde, bir bardak beyaz toz şekere bir yemek kaşığı melas eklenerek de yapılabilir. Karıştırma esnasında, istenilen koyuluğa göre, 1 çay kaşığı melas eklenebilir ya da çıkarılabilir.
Yapılan ürünün tarifinde “esmer şeker” tabiri geçiyorsa bu “açık esmer şeker” anlamına gelir. “Koyu esmer şeker” belirtilmek istendiğinde “koyu” tabiri özellikle kullanılır. Özellikle nem ve yoğunluk açısından hassaslık taşıyan tariflerde (kek tarifleri) önem taşır. Koyu esmer şeker daha karamelize bir tada sahip olur ürüne daha koyu bir renk verir.
Doğal Esmer Şeker
Doğal esmer şeker, şeker kamışının ilk kristalleştirilme işlemi ile elde edilen ham esmer şekerdir. Doğal esmer şekerde renklendirici ve kimyasal katkılar kullanılmaz. Daha fazla melas içeren bu esmer şeker, mineral açısından daha zengindir. Bazı doğal esmer şekerler (Demerara ve Muscovado) kendi özel isim ve karakteristik özelliklere sahiptir.
Emer şeker beyaz şekerden yapılıyorsa kalorisi neden daha düşüktür sorusunun yanıtı esmer şekerin daha fazla su içermesidir.