Enzimler ( Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ )
ENZİMLER
Prof. Dr. Arif Altıntaş
Enzim
• Biyokimyasal reaksiyonların pek çoğu protein yapısındaki organik kimyasal maddeler tarafından katalizlenir. Bu çeşit biyolojik katalizörlere “Enzim” adı verilir.
• İlk defa 1833 yılında Payan ve Persöz, alkol kullanmak suretiyle malt ekstresinden nişastayı sindiren enzimi presipitasyon yolu ile ayırt ettiler ve buna “Diastaz” adını verdiler.
• Daha sonra, 1836 yılında Schwan mide suyundan “Pepsin”i elde etti.
• 1926’da Sumner ilk kristal enzim olan “Üreaz” ı izole etti.
• Pepsin, tripsin ve kimotropsin’in Notrhrop tarafından kristal halde elde edilmeleri ise 1930-1936 yılları arasına rastlar.
• Halen 2000 kadar enzimin identifikasyonu yapılmış, bunlardan 250 kadarı da kristal elde elde edilmiştir.
• Enzimler ve bunlarla uğraşan Biyokimya dalı “Enzimoloji” halen biyokimyanın ilgilendiği başlıca konulardan en önemlisini teşkil eder.
Enzimler biyolojik reaksiyonları katalizleyen proteinlerdir
Özellikler ? yüksek derecede substrat spesifiktirler
Lipazlar Lipidler
Sükrazlar Sükroz
Üreazlar Üre
Proteazlar Proteinler
DNazlar DNA
reaksiyondan sonra değişmez
reaksiyonların hızını >106 kez artırır
turnover
reaksiyon dengesini bozmaz
Substratı ürünlere dönüştürür:
S P
ürün oluşumunu 2 faktör belirler:
• Termodinamik
• Kinetik
Enzimlerin Katalitik Etkinliği
• Enzimler biyokatalizörlerdir,
• Temel 3 karakteristiğe sahip biyolojik maddelerdir:
a) Biyokimyasal reaksiyonları hızlandıracak güçtedir
b) Reaksiyonun sonunda değişmemiş olarak çıkarlar
c) Substrat derişimine göre çok az miktarda etkirler.
• Enzimler reaksiyonları başlatır veya hızlandırırlar, oysa yokluklarında bunlar olmaz.
…
