ENSTRÜMENTAL ANALİZ LAB. FİNAL SORULARI        

1.   Standart titrant çözeltisinin derişimi, titre edilen çözeltinin derişiminden 20 kez daha büyük olduğunu ve bazı iyonlar için verilen l_o değerlerini göz önünde bulundurarak aşağıdaki verilen titrasyon eğrilerini çizip açıklayınız.

     İyon             CI^–        OH^–       Ac^–        NH₄⁺     K⁺         H⁺        Na⁺

     l_o                76,4      197,6    40,9      73,5      73,5      349,8    50,1

a)   HCI standart çözeltisi ile NaCH₃COO titrasyonu

b)   KOH standart çözeltisi ile NH₄CI titrasyonu

c)   NaOH standart çözeltisi ile (CH₃COOH + HCI) asit karışımının titrasyonu.

2. Sakkarozun dönüşüm hızının belirlenmesi için yapılan bir deneyde sakkarozun asidik ortamda aşağıdaki denkleme göre parçalanmaktadır.

     C₁₂H₂₂O₂₁ + H₂O + H⁺                  C₆H₁₂O₆ + C₆H₁₂O₆

     Bu reaksiyona göre zaman içinde sakkarozun sapma açısı değişimi aşağıdaki gibi bulunmuştur.

Zaman:	0	10	20	30	40	50	¥
a	158.3	127.6	105.5	91.4	85.5	77.7	68.6

a)      Bu verilerden faydalanarak reaksiyon derecesini ve hız sabitini hesaplayınız

b)      Reaksiyon hız sabitinin birimini veriniz

c)       Bu reasiyon hızına etki eden faktörler nelerdir açıklayınız.

3.  a) Kuvvetli asit, zayıf asit ve kuvvetli asit-zayıf asit karışımı kuvvetli bir bazla potansiyometrik olarak titre edilmektedir. Gözlenecek olan titrasyon eğrilerini tahmini olarak çizerek yorumlayınız.

b) Potansiyometrik titrasyon eğrilerine etki eden faktörleri sebeplerini de belirterek açıklayınız.

4.   a) IR ne amaçla kullanılır, hangi grupların belirlenmesine katkı sağlar.

b) ¹H-NMR spektrumu, ¹³C-NMR değerleri ve kapalı formülleri verilen moleküllerin açık formüllerini yazınız.

5.   a) Lambert Beer kanununu açıklayarak Beer konununda meydana gelen sapmaları nedenleri ile açıklayınız.

      b) Spektrofotometrik bir ölçüm yapıldığında dikkat edilmesi gereken hususlar yazarak açıklayınız..

6     a) Mikrodalga ile numune hazırlama işlemleri nasıl yapılır. Metodun diğer metotlardan üstünlüğü belirtiniz.

    b)Kromatografi nedir. Metotlarını sınıflandırınız?

ENSTRÜMENTAL ANALİZ LAB. II. VİZE SORULARI     

1.   a) Kırılma indislerinin ölçülmesiyle maddeler hakkında ne tür bilgiler elde edilir.

b)   Kırılma İndisini değiştiren etkiler nelerdir.

2.   a) Kalomel ve Gümüş klorür referans elektrotlarının şeklini çizerek elektrotların çalışma prensibi hakkında bilgi verin. Bunların neden referans elektrot olarak kullanıldıklarını açıklayınız.

3.   25  °C’daki öz iletkenliği 1,40877×10^-3 ohm^-1cm^-1 olan bir KCI çözeltisi ile doldurulan bir iletkenlik hücresinin direnci 675,1 ohm olduğuna göre

a)   Hücrenin hücre sabiti nedir.

b)   Aynı hücreye konulduğunda direnci 548 ohm olan çözeltinin öz iletkenliği nedir.

4.   NaOH ve NH₃ içeren bir çözelti 0,0189 N HCI çözeltisi ile potansiyometrik olarak titre ediliyor.

a)   Beklenen titrasyon eğrisini çizerek her bir dönüm noktasını, yaklaşık pH değeri ile belirtiniz.

b)   Birinci dönüm noktası 20.8 ml de, ikinci dönüm noktası 51,2 ml de gözlendiğine göre bu karışımdaki NaOH ve NH₃ miktarlarını gram olarak hesaplayınız.

     ( Na= 23, O= 16, N= 14, H= 1)

5.   Standart titrant çözeltisinin derişimi, titre edilen çözeltinin derişiminden 20 kez daha büyük

     olduğunu ve bazı iyonlar için verilen l_o değerlerini göz önünde bulundurarak aşağıdaki verilen

     titrasyon eğrilerini çizip açıklayınız.

     İyon                        CI^–       OH^–     Ac^–       NH₄⁺   K⁺       H⁺        Na⁺

     l_o               76,4     197,6   40,9     73,5     73,5     349,8   50,1

a)   HCI standart çözeltisi ile NaCH₃COO titrasyonu

b)   KOH standart çözeltisi ile NH₄CI titrasyonu

c)   NaOH standart çözeltisi ile (CH₃COOH + HCI) asit karışımının titrasyonu.

ENSTRÜMENTAL ANALİZ LAB. I FİNAL SORULARI              

      1.      Abbe refraktometresi ile hangi tür analizler yapılır. Kırılma indisi ölçüm prensiplerini açıklayınız.

2.      Bir molekülün IR ışımasını absorblayabilmesi için (IR aktif olması için) gerekli şartları açıklayınız. Moleküllerdeki hareketleri                       sınıflandırarak açıklayıp bu hareketlerin şekillerini çiziniz.

3.      Bir cam pH elektrod ve doymuş kalomel elektrod pH sı 3,56 olan bir tampon çözeltiye daldırıldığında okunan hücre potansiyeli -0,111          V dur. PH sı bilinmeyen bir çözeltiye daldırıldığında ise hücre potansiyeli -0,041 V olmaktadır. Buna göre bilinmeyen çözeltinin pH             sını  hesaplayınız. Niçin ilk ölçüm gerekliydi.

4.      Bir iletkenlik titrasyonunda bazı iyonlar için verilen l_o değerlerini göz önünde bulundurarak aşağıdaki titrasyon eğrilerini ve herbir                 iyonun iletkenlik davranışını çizip açıklayınız.

                    İyon      CI^–       OH^–     H⁺          1/2SO₄^2-     K⁺        Na⁺   1/2Ba2+     1/2C₂O₄^2-   

                     l_o         76,4     197,6   349,8   79,8        73,5     73,5     63.6           24

    a)     HCI standart çözeltisi ile Na²C₂O₄

    b)     Ba(OH)2 standart çözeltisi ile (H₂SO₄ + K₂SO₄) karışımının titrasyonu

5.        Krom ve manganın spektrofotometrik tayininde konsantrasyonları sırası ile 3×10^-5 ve 5×10^-5 M ololduklarında çeşitli dalga                           boylarındaki absorpsiyonları verilmiştir. Beer kanununa uymaktadır ve b=1 cm dir.

        l(nm)              Cr³⁺(3×10^-5)                Mn²⁺(5×10^-5)              

        540                             0.202                          0.651

        560                             0.405                          0.807

        580                             0.551                          0.703

        600                             0.453                          0.351

        620                             0.306                          0.153

        640                             0.101                          0.548

a)     Bu çözeltilerin 610 ve 630 nm deki absorpsiyonları ne kadardır.

b)     Bu çözeltilerin 540 ve 640 nm deki molar absorplama katsayılarını bulunuz.

c)     Cr³⁺ ve Mn²⁺ nın 4×10^-5 M lık çözeltileri yapısaydı bunların 640 nm deki absorpsiyonu ne olurdu.

d)     Dalga boyu 640 nm de Cr³⁺ ve Mn²⁺ nın her birinin 0,50 absorpsiyon göstermeleri için konsantrasyonları ne olmalıdır

ENSTRUMENTAL ANALİZ LABORATUVARI II I. ARASINAV SORULARI

1. Kolon kromatografisi yöntemlerini sınıflandırınız. (Yöntem, sabit faz ve denge türü cinsinden)?

2. Kolon kromatografisinde nitel analiz nasıl yapılır ve nitel analiz için gerekli olan önemli parametreler nelerdir. Nitel analiz amaçlı t, V parametrelerini veren eşitlikleri türetiniz?

3. Kolon kromatografisinden elde edilen bir kromatogramda alıkonma süresi 59 s ve taban genişliği 8.3 s olarak ölçülmüştür. Kolonun boyu 50 cm dir. Kolonun kuramsal plaka sayısını ve plakanın yüksekliğini hesaplayınız. Bir kromatogram çizerek üzerinde kolonun yüksekliğini (h), alıkonma zamanını(t) ve pik taban genişliğini gösteriniz?

4. İnce tabaka ve kağıt kromatografisinde yapılan ayırma işlemini anlatarak, etkin bir ayırımın yapılabilmesi için gerekli şartları açıklayınız ve üstünlüklerini tartışınız?

5.       a) Aşağıdaki terimleri açıklayınız?

Optikçe aktiflik, mutaratasyon, invert şeker ve çevirme açısı.

b) Glukoz ve sakkarozun açık formüllerini yazınız?

ENSTRUMENTAL ANALİZ LAB. II. FİNAL SORULARI 

1.     Lewis elektron çift bağ teoremini kullanarak koordinasyon bileşiklerin oluşumunu  açıklayınız?

2.     Ligantları sınıflandırarak ligantlar hakkında bilgi veriniz?

3.     Koordinasyon bileşiklerinde izomeriyi sınıflandırarak birer örnekle bu izomerleri  açıklayınız?

4.     Çift tuzlar hakkında bilgi vererek adi şapların oluşumunu açıklayıp ticari olarak kullanım alanlarını yazınız?

5.     Pancarda şeker üretimin fabrikasyonunu maddeler halinde açıklayınız?

ENSTRUMENTAL ANALİZ LAB. I. ARASINAV SORULARI                                                                                                                 

1.) Sakkarozun dönüşüm hızının belirlenmesi için yapılan bir deneyde sakkarozun asidik ortamda aşağıdaki denkleme göre parçalanmaktadır.

     C₁₂H₂₂O₂₁ + H₂O + H⁺             C₆H₁₂O₆ + C₆H₁₂O₆

     Bu reaksiyona göre zaman içinde sakkarozun sapma açısı değişimi aşağıdaki gibi bulunmuştur.

Zaman:	0	10	20	30	40	50	¥
a	158.3	127.6	105.5	91.4	85.5	77.7	68.6

a)      Bu verilerden faydalanarak reaksiyon derecesini ve hız sabitini hesaplayınız

b)      Reaksiyon hız sabitinin birimini veriniz

c)      Bu reasiyon hızına etki eden faktörler nelerdir açıklayınız.

2 )   Mn²⁺ ve Cr³⁺ iyonları iki ayrı dalga boyunda absorpsiyonları ölçülerek tayin edilebilmektedir. Çözeltide bulunan Mn²⁺ ve Cr³⁺ persülfat kullanılarak MnO₄^– ve Cr₂O₇^2- ye yükseltgenmektedir.

       2Cr³⁺ + 3S₂O₈^2- + 7H₂O                     Cr₂O₇^2- + 6SO₄^2- + 14H⁺

2Mn²⁺ + 5S₂O₈^2- + 8H₂O                    2MnO₄^– + 10SO₄^2- + 16H⁺

MnO₄^–  iyonunun maksimum absorbansı 545 nm de, Cr₂O₇^2- iyonunki ise 440 nm de gözlenmektedir. Bu dalga boylarındaki molar absorptivite katsayıları aşağıdaki gibidir.

	Molar Absorptivite, e
	440	545
MnO4–	3366.6	13020
Cr2O72-	10000	6733.3

25 ml lik bir karışım numunesi S₂O₈^2- ile muamele edildikten sonra 50 ml ye seyreltiliyor ve 440 ve 545 nm de absorbansları 1 cm lik hücrelerde 0.468 ve 0.853 nm ise Mn²⁺ ve Cr³⁺un konsantrasyonlarını hesaplayınız.

ENSTRUMENTAL ANALİZ LAB. I. GÜZ YARIYILI FİNAL SINAV SORULARI

1) Optikçe aktif özellik gösteren sakkarozun asidik ortamda fruktoz ve gluktoza dönüşüm reaksiyonu aşağıdaki gibidir.

C₁₂H₂₂O₂₁ + H₂O + H⁺        C₆H₁₂O₆ + C₆H₁₂O₆

Bu reaksiyonun dönüşüm hızını tayin etmek için bir yöntem belirterek bu yöntemin uygulamasını yapınız.

2) Cr³⁺ ve Mn²⁺ iyonları üç değişik çözeltisinin spektrofotometrik ölçüm sonuçları aşağıdaki gibi elde edilmiştir. Üçüncü çözeltideki Cr³⁺ ve Mn²⁺ nın derişimlerini hesaplayınız.

         1.çözelti                                 2. Çözelti                                               3. çözelti

         C_Cr3+ = 1.2×10^-4                     C_Cr3+ =    0                                             C_Cr3+ = ?                       

C_Mn2+ = 0                               C_Mn2+ = 1.2×10^-4                                    C_Mn2+ = ?

T = 0.123 (440 nm’de)         T = 0.738 (440 nm’de)                         A = 0.868 (440 nm’de)                                                                                             

T = 0.883 (545 nm’de)         T = 0.106 (545 nm’de)                         A = 0.857 (545 nm’de)                                                                                                             

3) N- (2-siyanoetil)pirol bileşiğinin ¹H-NMR ve Kütle spektrumlarını çizerek IR’si hakkında yorum yapınız.                                                                              

4)        Aşağıdaki elemental analiz sonuçlarını saflık oranını göz önünde bulundurarak yorumlayınız, ve kapalı formüllerini belirleyiniz. 

ENSTRUMENTAL ANALİZ LABORATUVARI II ARASINAV SORULARI                                                 

 1.  a) Kromatografide hareketli faz seçilirken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir.

b) R_f değerine etki eden faktörler nelerdir, yazınız.

c) Aşağıdakilerini tanımlayınız.

Kromatografi, alıkonma zamanı, alıkonma hacmi, hareketli ve sabit faz, dağılma katsayısı, plaka sayısı, plaka yüksekliği.       

2. a) Kolon kromatografisi yöntemlerinden sıvı-sıvı ve iyon değiştirme kromatografileri hakkında bilgi veriniz.

b) Sıvı ve gaz kromatografisinde kullanılan detektörlerin görevi nedir, açıklayınız ve kaç tür detektör vardır belirtiniz.

3. İnce tabaka ve kağıt kromatografisinde yapılan ayırma işlemini anlatarak, etkin bir ayırımın yapılabilmesi için gerekli şartları açıklayınız ve üstünlüklerini tartışınız?

4. a) Kırılma indislerinin ölçülmesiyle maddeler hakkında ne tür bilgiler elde edilir.

b) Kırılma indisini etkileyen faktörler nelerdir, açıklayınız.

5.  25 °C’daki öz iletkenliği 1,40877×10^-3 ohm^-1 cm^-1 olan bir KCI çözeltisi ile doldurulan bir iletkenlik hücresinin direnci 675,1 ohm olduğuna göre

a)       Hücrenin hücre sabiti nedir.

b)       Aynı hücreye konulduğunda direnci 548 ohm olan çözeltinin öz iletkenliği nedir.

6. a) Kuvvetli asit, zayıf asit ve kuvvetli asit-zayıf asit karışımı kuvvetli bir bazla potansiyometrik olarak titre edilmektedir. Gözlenecek olan titrasyon eğrilerini tahmini olarak çizerek yorumlayınız.

b) Potansiyometrik titrasyon eğrilerine etki eden faktörleri sebeplerini de belirterek açıklayınız.

7.        Bir cam pH kombine elektrot pH’sı 8 olan bir çözeltiye daldırıldığında 133 mV potansiyel okunuyor. PH’sı 9 olan bir çözeltiye daldırıldığında okunması gereken potansiyel nedir.

8.        Bir weston köprüsü çizerek iletkenlik ölçümlerinde çalışma prensibini açıklayarak iletkenliği veren formülü türetiniz. 

ENSTRUMENTAL ANALİZ LABORATUVARI II  SORULARI

1. Kolon kromatografisi yöntemlerini sınıflandırınız. (Yöntem, sabit faz ve denge türü cinsinden)?

2. Kolon kromatografisinde nitel analiz nasıl yapılır ve nitel analiz için gerekli olan önemli parametreler nelerdir. Nitel analiz amaçlı t, V parametrelerini veren eşitlikleri türetiniz?

3. Kolon kromatografisinden elde edilen bir kromatogramda alıkonma süresi 59 s ve taban genişliği 8.3 s olarak ölçülmüştür. Kolonun boyu 50 cm dir. Kolonun kuramsal plaka sayısını ve plakanın yüksekliğini hesaplayınız. Bir kromatogram çizerek üzerinde kolonun yüksekliğini (h), alıkonma zamanını(t) ve pik taban genişliğini gösteriniz?

4. İnce tabaka ve kağıt kromatografisinde yapılan ayırma işlemini anlatarak, etkin bir ayırımın yapılabilmesi için gerekli şartları açıklayınız ve üstünlüklerini tartışınız?

5. a) Aşağıdaki terimleri açıklayınız?

Optikçe aktiflik, mutaratasyon, invert şeker ve çevirme açısı.

b) Glukoz ve sakkarozun açık formüllerini yazınız?