Bileşimi: Yağsız sığır kıyması………………………500 g Pepton………………………………………10 g pH= 7.2-7.4 Tuz (NaCl)……………………………………5 g Su……………………………………………1000cc(L) Hazırlanışı:500g yağsız sığır kıymasına 1 L saf su konur ve serin bir yerde 2 saat bekletilir. Bir saat yavaş yavaş karıştırılarak kaynatılır. Süzülür. Sıcakken pepton ve tuz eritilir. Eksilen su kadar saf su konup litreye tamamlanır. pH’sı 7,2–7,4’e ayarlanır. Deney tüplerine 15 ml kadar dağıtılır. Tüplerin ağızları pamuklanıp, 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir
Katı Besi Yeri(Adi Agar)
Bileşimi: Adi Buyyon…………………………………1000cc(L) Agar………………………………………… 15 g pH =7.2-7.4 Hazırlanışı: Cam balondaki adi buyyona tartılan agar katılır. Agar eriyene kadar karıştırılarak kaynar su banyosunda tutulur. pH’ı 7.2–7.4’e ayarlanır. Balonun ağzı pamuklanıp, otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir. Sıcakken, besi yeri henüz katılaşmadan steril petri kutularına 15–20 ml boşaltılıp katılaşması beklenir.
Nutrient Broth:
Bakterilerin gelişimi için kullanılan genel sıvı besi yeridir. Bileşimi:1) Et ekstraktı……………………………………1 g Maya ekstraktı………………………………..2 gr pH= 7.4 ±0.2 Pepton…………………………………………5 g Tuz (NaCl)……………………………………5 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:2) Et ekstraktı……………………………………10 g Pepton…………………………………………10 gr pH 7.5±0.2 Tuz (NaCl)……………………………………5 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:3) Et ekstraktı……………………………………3 g Pepton……….………………………………..5 g pH= 6.8 ±0.2 Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:4) Et ekstraktı……………………………………3 g Pepton…………………………………………5 g pH= 7.3±0.2 Tuz (NaCl)…………………………………… 8g Saf su………………………………………..1000cc(L) Hazırlanışı: Bileşenleri tartılır ve 1 L saf suda çözündürülür. pH’ı ayarlanır. Test tüplerine 10–15 ml kadar dağıtılır. Tüpler otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.
Mac Conkey Agar:
Koliform grubu bakterileri ile Salmonella ve Shigella bakterilerinin ayrım ve tanımlanmasında kullanılan selektif besi yeridir. Bileşimi: Pepton……………………………………….20g Laktoz…………………………………………10 g Tuz (NaCl)……………………………………5 g pH= 7.1 ±0.2 Bile Salts No.3……………………………….1.5 g Nötral kırmızısı………………………………0.03 g Kristal viyole………………………………….0.001 g Agar………………………………………….13.5 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Hazırlanışı: Besi yeri bileşenleri tartılır ve 1 L soğuk saf suda çözündürülür. Agar eriyene kadar karıştırılarak kaynar su banyosunda tutulur. pH’sı ayarlanır. Tüplere 15 – 20 ml kadar paylaştırılıp otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.
Nutrient Agar:
Agar katılmış Nutrient Broth besi yeridir. Bileşimi:1. Et ekstraktı……………………………………1 g Maya ekstraktı………………………………..2 g pH=7.4 ±0.2 Pepton…………………………………………5 g Tuz (NaCl)……………………………………5 g Agar………………………………………….15 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:2. Et ekstraktı……………………………………10 g Pepton…………………………………………10 g pH 7.5±0.2 Tuz (NaCl)……………………………………5 g Agar…………………………………………..15 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:3. Et ekstraktı……………………………………3 g Pepton……….………………………………..5 g pH 6.8 ±0.2 Agar…………………………………………..15 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Bileşimi:4. Et ekstraktı……………………………………3 g Pepton…………………………………………5 g pH 7.3±0.2 Tuz (NaCl)…………………………………… 8g Agar…………………………………………..15 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Hazırlanışı: Bileşenleri tartılır ve 1 L saf suda çözündürülür. Agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur pH’sı ayarlanır. Otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.
Brillant Green Bile Broth:
Koliform grubu bakterilerinin tanımlanması, doğrulanması, izole edilmesi ve sayılmasında kullanılan selektif besi yeridir. Bileşimi: Pepton………….………………………………10 g Laktoz………………………………………….10 g pH= 5.6±0.2 Ox-bile(safra tuzları)……………………………20 g Brillant gren veya %1’lik Brillant gren sulu çözeltisinden 13.3 ml)…………………………0.0133 g Saf su………………………………………… 1000cc(L) Hazırlanışı: Hazır besi yerinden 40 g tartılır. Üzerine 1L saf su eklenip kuvvetlice karıştırılır. Besi yeri hazır değilse pepton ve laktoz 500 ml saf suda çözündürülür. Daha sonra 200 ml saf suda ox-bile çözündürülür. İki çözelti birbirine karıştırılır ve %1’lik Brillant green çözeltisinden 13.3 ml eklenir. Hacim saf su ile litreye tamamlanır pH’sı ayarlanır. Hazırlanan besi yeri, içine ters olarak Durham tüpleri yerleştirilmiş test tüplerine 10’ar ml dağıtılıp, otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.
Violet Red Bile Agar:
Koliform grubu bakterilerinin tanımlanması ve sayılmasında kullanılan selektif besi yeridir. Bileşimi: Maya ekstraktı…………………………………3 g Pepton………………………………………..7 g Laktoz…………………………………………10 g Tuz (NaCl)……………………………………5 g pH=7.4 ±0.2 Bile Salts No.3……………………………….1.5 g Nötral kırmızısı………………………………0.03 g Kristal viyole..……………………………….0.002 g Agar………………………………………….15 g Saf su………………………………………..1000cc(L) Hazırlanışı: Hazır karışımdan 41.5 gr tartılır ve 1L saf su eklenip, agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur.Su banyosunda kaynama sıcaklığında en çok 5 dakika tutulur. pH’sı ayarlanır. VRBA otoklavda sterilize edilmez. Çünkü VRBA besi yeri ekim yapıldıktan sonra 35–37 ºC’ta 20–24 saat inkübasyon uygulanır. Besi yerinin su banyosunda kaynatılması sırasında ölmeyen mikroorganizmalar olsa bile bu kısa inkübasyon süresinde gelişemezler.
Baird-Parker Agar:
Gıdalardaki stafilokok bakterilerinin tanımlanma ve sayımlarında kullanılan selektif besi yeridir. Bileşimi: Triptofan…………………………………..10g Et ekstraktı………………………………….5 g Maya ekstraktı………………………………5 g pH=7.0 ±0.2 Sodyum piruvat…………………………… 10 g Glisin……………………………………….12 g Lityum klorür………………………………..5 g Agar…………………………………… ……20 g Saf su……………………………………….950 ml Hazırlanışı: Hazır karışımdan 63 g tartılır ve 950 ml saf su ile çözündürülür. Agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur. pH’sı ayarlanır. Tüpler otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir. Otoklavlamadan sonra besi yeri sıcaklığı 40-450C’ye düşürülüp aseptik koşullarda 50 ml egg yolk- tellurit emülsiyonu eklenerek kuvvetlice karıştırılır.
Plate Count Agar:
Gıdalarda, su,süt ve ürünlerinde canlı bakteri sayımlarında kullanılır. Bileşimi: Tripton…..……………………………………5 g Maya ekstraktı………………………………..2.5 g pH= 7.0 ±0.2 Glikoz.…………………………………………1 g Agar……………………………………………15 Saf su………………………………………..1000cc(lt) Hazırlanışı: Besi yeri bileşenleri tartılır ve 1L saf suda çözündürülür. Agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur. pH’sı ayarlanır ve gerekirse erlen, tüp vb dağıtılarak otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.
Simmons Sitrat Agar:
Enterobacteriaceae familyası bakterilerinin ayrımları için kullanılan besi yeridir. Bileşimi: Magnezyum sülfat ……………………………0.2 g Amonyum di hidrojen fosfat………………….0.2 g Tuz (NaCl)……………………………………5 g pH=7.1 ±0.2 Sodyum amonyum fosfat……………………. 0.8 g Tribazik sodyum sitrat…………………………2 g Brom timol mavisi……………………………..0.08 g Agar…………………………………………..15 g Saf su…………………………………………1000cc(L) Hazırlanışı: Hazır karışımdan 23 g tartılır ve 1L saf su ile çözündürülür. Agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur. pH’sı ayarlanır. Test tüplerine 10 – 15 ml kadar dağıtılır. Tüpler otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir. Otoklavlamadan sonra tüpler yatık olarak katılaştırılır.
Laktoz Broth:
Gıdalarda, su, süt ve ürünlerinde koliform grubu bakterilerinin varlığının saptanması ve doğrulanması amacıyla kullanılan selektif besi yeridir. Bileşimi:3 Et ekstraktı……………………………………3 g Pepton……….………………………………..5 g pH=6.7-7.1 Laktoz…………………………………………5 g Saf su………………………………………..1000cc(lt) Hazırlanışı: Besi yeri bileşenleri tartılır ve 1 L saf suda çözündürülür. pH’sı ayarlanır. Hazırlanan besi yeri içine ters olarak Durham tüpleri yerleştirilmiş test tüplerine 10’ar ml dağıtılıp otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir.Eosin Metilen Blue Agar:
Enterobacteriaceae familyası Gram (-) bakterilerinin ayrımı ve izolasyonu için kullanılır. Bileşimi: Pepton…………………………………….10 g Laktoz…..…………………………………5g Sakkaroz…………………………………..5 g Di potasyum hidrojen fosfat………………2 g pH= 7.2±0.2 Eosin Y……………………………………0.4 Metilen mavisi……………………………0.065 g Agar……………………………………….13.5 g Saf su…………………………………… ..1000cc(L) Hazırlanışı: Hazır karışımdan 36 gr tartılır ve 1 lt saf su eklenip, agar eriyene kadar kaynar su banyosunda tutulur. pH’ı ayarlanır. Otoklavda 121 ºC’ta 15 dakika sterilize edilir. Besi yeri 60 ºC’lara düşürülür. Sterilizasyon sırasında ısı etkisiyle metilen mavisi indirgendiğinden besi yeri turuncu renge dönüşür. Metilen mavisinin okside olup kendi mavi-mor renge dönmesi için besi yeri çalkalanıp, aseptik koşullarda, steril petri kutularına 15 – 20 ml kadar boşaltılır.
