T.C.
ERZURUM VALİLİĞİ İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ

ÇAVDAR YETİŞTİRİCİLİĞİ

BİTKİSEL ÜRETİM VE SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜNCE HAZIRLANMIŞTIR.

Yayın No 2013-9

Çavdar Yetiştiriciliği

Türkiye’de çavdar, diğer ürünlerin verimli olmadığı fakir topraklarda yetiştirilir En çok, Orta Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ziraatı yapılır. Çavdar, daha çok yayla ikliminde yetişir. Kuvvetli kök sistemi olduğu için kuraklığa ve soğuğa dayanma gücü yüksektir. Çavdar unundan yapılan ekmek de buğday ekmeği gibi hafif olur. Buğday ve çavdar ununda bulunan protein karışımları hamurun kabararak esnek ve yumuşak olmasını sağlar. Bu yüzden, başka tahılların unundan ekmek yapılırken hamura buğday ya da çavdar unu katılması gerekir. Besin değeri yüksek olan çavdar başka tahıllarla karıştırılarak hayvanlara da yedirilir. Sapları ambalaj ve el işlerinde kullanılır.

İklim İstekleri

Soğuğa en dayanıklı tahıl olan çavdar kışları çok sert geçen yörelerde bile yetiştirilir ve sonbaharda ekilip ertesi yıl yaz başlarında biçilir. Nem isteği azdır, kök gelişmesi fazla olduğundan yeterli suyu kolaylıkla bulabilir. -30C ve daha düşük sıcaklıklara kar örtüsü olmaksızın dayanabilen çeşitleri vardır.

Toprak İstekleri

Çavdar toprak istekleri en az olan tahıl cinsidir. En iyi kumlu-tınlı ve milli topraklarda yetişir. Asitli ve killi topraklarda da yetişebilirler. Bataklık alanların kültüre alınmasında ilk yetiştirilecek bitkilerdendir. Yüksek tuz konsantrasyonuna da dayanıklı olduğundan çoraklaşmış topraklarda yetişebilir. Bu özelliğinden dolayı buğday, arpa, mısır ve pirinç tarımına elverişli olmayan en verimsiz topraklarda bile öbür tahıllardan daha iyi ürün verir.

Yetiştirme Teknikleri

Çavdarın toprak hazırlığı buğday ve arpa gibidir. Çorağı fazla olan yerlerde toprak işlenmesi 25-30 cm derinliğinde yapılmalıdır. Toprak yüzünde birikmiş olan tuzlar alt üst edilir. Şayet çorak topraklarda üstteki tuzlar derin işleme ile alta verilmezse tuz yoğunluğu fazla olan yerde çimlenmez. Çavdar serpme ve sıraya ekim yapılır.

…

Kaynak: https://erzurum.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yay%C4%B1nlar/%C3%A7avdar.pdf