Beslenme
-
Sular Nasıl Kirlenir?
• Endüstriyel kirlenme; Yeraltı depolama tanklarından sızıntılar, tarımsal akıntılar, elverişsiz endüstriyel uygulamalar, madencilik uygulamaları, atık kimyasalların toprak altına enjeksiyonu, korozif sular en önemli kirletici uygulamalardır. • Evsel kirlenme; Evsel kirlenme etkenlerinin başında lağım ve çöpler gelir. Lağımlar genellikle insan dışkı ve idrarını içermektedir. Günümüzde geliştirilen bazı araçlar çöplerin öğütülerek lağım sularına verilmesini sağlamaktadır. Deterjanlar bir diğer evsel kirlenme nedenidir. • Mikrobiyolojik kirlenme; Su kirliliği insan sağlığının büyük oranda tehlikeye düşmesine neden olmaktadır. Lağım suları ile kirlenen sularda bakteri ve virüs oranı artar. Tifo, dizanteri, hepatit, kolera ve diğer bulaşıcı hastalıkların…
-
Sularda Sertliğe Yol Açan Başlıca İyonlar Nelerdir?
Sularda sertliğe yol açan başlıca iyonlar Ca ve Mg iyonlarıdır. Doğal Sularda yaygın olarak bulunan bikarbonat, sülfat, klorür gibi anyonlar ile oluşan Ca ve Mg tuzlarının çözünürlükleri çok fazladır. Su sertliği daha çok bu tuzlardan ileri gelir. Kalsiyum ve Magnezyum bikarbonatların oluşturduğu sertliğe karbonat sertliği adı verilir. Kalsiyum bikarbonat ısıtılınca karbonat olarak çökeldiği için karbonat sertliğine geçici sertlik adı da verilir. Kalsiyum ve Magnezyumun bikarbonat dışındaki bileşikleri karbonat olmayan sertliği oluştururlar. Buna da kalıcı sertlik denir. Karbonat sertliği ve karbonat olmayan sertliğin toplamına toplam sertlik denir. Sertlik Kalsiyum karbonat (CaCO3)…
-
Suların Sertliği Neye Bağlıdır?
Suların sertliği temas ettikleri jeolojik yapıyla alakalıdır. Genel olarak yeraltı sularının yüzeysel sulara nazaran daha sert oldukları söylenebilir. Çünkü bu sular yeraltında bulunan madensel maddelerle daha çok temastadır. Suların sertliği başta kalsiyum ve bikarbonat iyonları olmak üzere kalsiyum ve magnezyum sülfat, kalsiyum ve magnezyum klorür iyonlarından ileri gelmektedir. Sertliğin meydana gelmesinde kalsiyum ve magnezyum iyonlarının baş faktör olduğu bilinmektedir. Kalsiyum ve magnezyumun yüksek değerleri sağlıklı insanlarda sağlığa ters etki göstermemektedir. Kaynak: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 727
-
Suyun Dezenfeksiyonu Nasıl Yapılır?
Suyun içinde mikroorganizma bulunması durumunda suyun dezenfekte edilmesi şarttır. Dezenfeksiyon işleminin, bir çok şekilde gerçekleştirilmesi mümkündür. Bunların en önemlileri şunlardır: • Fiziksel usullerle dezenfeksiyon (kaynatmak) • Kimyasal maddeler yardımıyla dezenfeksiyon • Diğer usullerle dezenfeksiyon (çok düşük ve çok yüksek pH ortamı meydana getirmek gibi uygulamalar) Fiziksel usullerle dezenfeksiyon : 1. Kaynatmak: Su 15-20 dakika kaynatılırsa içersindeki bakterilerin bir kısmı ölür. Suyun kaynatılması acil durumlarda ve ancak bireysel ihtiyaçların giderilmesinde kullanılan bir usuldur. Böyle bir su içilmeden havalandırılmalı, tekrar oksijen kazanması sağlanmalıdır. 2. Ultraviyole ışınları kullanılarak dezenfeksiyon: Suyun belirli bir süre…
-
Süt ve Süt Ürünlerini Tüketirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
• Süt, uygun koşullar sağlanmadığı takdirde çeşitli hastalıklara neden olabilecek zararlı mikropların üremesi için çok uygun bir besin maddesidir. Bu nedenle sütü sağlıklı tüketmek çok önemlidir. Pastörizasyon ya da UHT ( Ultra yüksek ısı) işlemleri uygulanmış sütler tercih edilmelidir. • Kaynağı, içeriği, sağım ve taşıma koşu lları bilinmediği için açık sütler hastalık riski taşırlar. Bu nedenle açık sütlerin tüketiminden kaçınılmalı, tüketilecekse mutlaka 10-15 dakika kaynatılmalıdır. Ancak sütün az kaynatılması sütte bulunan mikropların tamamını öldürmez. Sütün çok kaynatılması ise vitamin kaybına neden olur. Süt, kaynama kabarıklığı başlamasından itibaren en az 5…
-
Tahıl ve Tahıl Ürünleri Tüketilirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
• Kabuk ve öz kısmı ayrılmamış tahıllardan yapılan yiyecekler, vitaminler, mineraller ve diyet posası (diyet lifi) yönünden zengindir. Lif içeriği yüksek olan besinlerin tüketimi sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar. Lif türü veya bileşimi de beslenme açısından çok önemlidir. Ayrıca tam tahıl ürünlerinin kalori değerleri de daha düşüktür. • Alışveriş yaparken, tam tahıl ürünleri tercih edilmelidir. • Dış kepeği biraz ayrılmış fakat özü ve iç kepeği ayrılmamış undan mayalandırılarak yapılan ekmeğin besleyici değeri, beyaz undan yapılan ekmekten daha fazladır. Bu nedenle tam tahıl ürünleri her gün hatta her öğün tüketilmelidir. •…
-
Taze Sebze ve Meyve Tüketilirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
• Sebze ve meyveler mümkün olduğunca taze tüketilmelidir. Yenilebilenlerin kabukları soyulmamalı ve tüketilmeden önce mutlaka iyice yıkanmalıdır. Soyulması gerekiyorsa mümkün olduğunca ince soyulmalıdır.Bir çok vitamin ve mineral, sebze ve meyvelerin özellikle dış yapraklarında, kabuğunda veya kabuğun hemen altındaki kısımlarında bulunurlar, iç kısımlarda yoğunlukları daha azdır. • Taze sebzeler önce ayıklanmalı, yıkanmalı, sonra doğranmalıdır. Sebzeler pişirilmeden hemen önce ve büyük parçalar halinde kesilmeli ve az suda veya kendi suyunda pişirilmelidir. • Sebzeler doğranmadan önce içinde pişirileceği sıcak karışım hazırlanmalıdır. Bunun için öncelikle yağ, soğan, salça karışımı ve gerekiyorsa su konulmalı; kaynayana…
-
Tuz Nedir ? ( Isparta Halk Sağlığı Müdürlüğü )
T. C. ISPARTA VALİLİĞİ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ OBEZİTE, DİYABET VE METABOLİK HASTALIKLAR BİRİMİ Dünya genelinde hızla artan kronik hastalıklardan ölen kişi sayısı ölümlerin büyük bir kısmını yaklaşık %60’ını oluşturmaktadır. Kronik hastalıklardan ölümlerin %80’i düşük ve orta gelirli ülkelerde gerçekleşmektedir. Eğer gereken önlemler alınmazsa 2015 yılında 41 milyon insanın kronik hastalıklardan dolayı öleceği tahmin edilmektedir. Kronik hastalıkların risk faktörleri elendiğinde kalp hastalıkları, felç ve tip 2 diyabetin %80’i, kanserlerin ise %40’ından fazlası önlenebilmektedir. TUZ NEDİR Sofra tuzunun asıl adı sodyum klorürdür. TUZ Besinlerin pek çoğunun içinde bulunan ve tuzun ana maddesi olan sodyum, vücutta…
