Bu çalışmada, Bursa koşullarında soğuk ahırların uygulama olanakları araştırılmıştır. Araştırmada kapasitesi 20 baş ve üzerinde olan ticari karakterli 33 işletmede, gözlem, ölçüm ve anket çalışması yapılmıştır. İşletmelerin, % 15’inde serbest açık, % 42’sinde bağlı duraklı ve % 43’ünde serbest duraklı ahır sistemleri kullanılmaktadır. Ahırların % 48,5’inde yem dağıtımı, % 51,5’inde de gübre temizliği elle yapılmaktadır. İncelemelerde yetiştiricilerin bakım ve besleme konusuna gösterdiği özeni barınak konusuna göstermediği, bazı işletme sahiplerinin, kapasite artışı ile birlikte işgücünden daha iyi yararlanabilmek amacıyla bağlı duraklı ahırları serbest duraklı ahırlara dönüştürdükleri görülmüştür.

Kapalı ahıra sahip işletmelerin kış mevsiminde % 69’unda nem kontrolü, yaz mevsiminde % 71’inde sıcaklık kontrolü için yetersiz olduğu görülmüştür. Bursa iklim koşullarında, soğuk ahırların uygulanabileceği, yapılan değerlendirmeler, ilgili kaynaklar ve bu tarzda yapılmış işletmelerde yapılan anket ve incelemeler sonunda ortaya konmuştur.

Yetiştiriciliğe yeni başlayacak olan ya da işletme yapılarını tümüyle değiştirmek isteyen işletmelere model olması amacıyla, bölge koşulları, arazi miktarları, bölgedeki işletmelerin kapasite dağılımları ve uygun taban düzenleme biçimi dikkate alınarak 20, 50, 103 ve 198 baş kapasiteli örnek serbest duraklı soğuk ahır projeleri geliştirilmiş, 2003 yılı birim fiyatlarına göre bu ahırların inek başına maliyetleri de sırasıyla, 4.180.579.140 TL (2875 $), 3.053.408.690 TL (2100 $), 2.254.000.140 TL (1550 $) ve 1.965.116.180 TL (1350 $) olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Süt sığırı, soğuk ahır, serbest duraklı ahır, ahır maliyeti

A Research on Development of Approprıate Cold Daıry Barn Models to Dairy Cattle Production in Bursa Region

In this study, applicability of cold barns was investigated in Bursa conditions. Observations, surveys and questionnaires were carried out in 33 commercial dairy farms, which have minimum 20 cattle. Loose, tie-stall and free-stall barns are used in this farms and their percentage is 15 %, 42 % and 43 %, respectively.

Feed delivery and manure hauling were performed manually in 48,5 and 51,5 percent of observed barns, respectively. It is concluded that producers are careful in feeding and animal handling without any proper consideration for housing. Additionally, it was observed that some producers to use labor efficiently depending increase on stock density converted tie-stall barns to freestall barns. Ventilation capacity is not adequate at moisture control in winter season for 69 % of dairies, and at temperature control in summer season for 71 % of dairies. According to assessments, literature reviewed, and surveillance results it is determined that cold dairy barns could be used in Bursa.

In this study, for the purpose of model development for new enterprises or renovation of existing facilities cold free-stall barns with 20, 50, 103, and 198 dairy cattle were designed according to capacity distribution in region and appropriate layout planning. Based on unit price for 2003, construction costs per cattle were calculated as 4.180.579.140 TL ($ 2875), 3.053.408.690 TL ($ 2100), 2.254.000.140 TL ($ 1550) and 1.965.116.180 TL ($ 1350), respectively.

Keywords: Dairy cattle, cold dairy barn, freestall barn, barn cost