1.KARBONHİDRATLAR

Vücudumuzun asıl enerji kaynağıdır.

Vücuda enerji veren besin öğelerinden biridir.

Vücudun harcadığı enerjinin büyük bir bölümünü sağlarlar.

Beyin dokusu enerji için genellikle karbonhidratları kullanır.

Ağır fiziksel hareketler için karbonhidratların daha elverişli enerji kaynağı olduğu bilinmektedir.

Proteinlerin enerji olarak kullanılmasını önleyerek proteine olan gereksinimi azaltırlar.

Normal olarak günlük alınan enerjinin % 50-60’i karbonhidratlardan gelmelidir.

Buğday

Mısır

Arpa

Yulaf

Patates

Şeker kamışı

2.PROTEİNLER

Proteinler vücudumuzda yapıcı ve onarıcı olarak görev yapar.

Proteinler kas ve diğer yumuşak dokular ile enzimlerin temel yapıtaşlarıdır.

Proteinler enerji sağlamaktadır fakat bu onların temel görevi değildir.

Büyüme ve gelişme, doku yapımı ve onarımı , enfeksiyonlara karşı savaşan bağışıklık hücrelerinin oluşumu, hormonların yapımı en başlıca görevleridir.

Protein içeren besinler:

Et

Süt

Peynir

Yoğurt

Yumurta

Balık

Tahıllar

Kuruyemiş

Suda çözünmeyen, en çok enerji veren besin öğesidir.

Deri altı yağ tabakası vücut ısısının kaybını önler.

Yağ, organları çevreleyerek dış etkenlerden korur, midenin boşalmasını geciktirir.

Yağlar bitki ve hayvanlardan elde edilir.

Zeytin

Ayçiçeği

Yer fıstığı

Susam

Soya bitkileri

Yağ bakımından zengin hayvan ve besinler:

Balık

Süt

Tereyağ

Kaymak

Et ve et ürünleri

4. Vitaminler

Vitaminlerin büyüme ve sağlıklı nesillerin oluşmasına , sinir ve sindirim sistemlerinin normal çalışması , besin öğelerinin elverişli kullanılması ve vücut direncine yardım gibi görevleri vardır.

Vitaminlerin yetersiz alınımında vücut çalışmasında bozukluk ortaya çıkar.

Vitaminler vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar.

Vitaminler yağda ve suda eriyenler olarak iki gruba ayrılır:

YAĞDA ERİYEN VİTAMİNLER

    A, D, E ve K vitaminleridir .

SUDA ERİYEN VİTAMİNLER

    B grubu vitaminler ile C vitaminidir .

B grubu ve C vitaminleri suda eriyen vitaminler olduğundan, vücudun ihtiyacından fazla alınması durumunda idrar yoluyla atılırlar.

Yağda eriyen vitaminler A, D, E, K’dir. Vücuda fazla alındığında, vücutta depo edilerek zararlı etki gösterebilirler.

A vitamini

Enfeksiyonlara karşı direnci arttırır normal büyüme, üreme, kemik ve diş gelişimi, görme için gereklidir. Cildin tırnakların ve saçların sağlıklı kalmasını sağlar. Diş ve dişetleri için büyük önem taşır .

A vitamininin bulunduğu besinler:

Yumurta

Süt

Buğday

Mantar

Baklagiller

Taze fasulye

B vitaminleri

B vitaminin bulunduğu besinlerden belirli miktarda yenmelidir.

B vitaminlerinin bulunduğu besinler:

Tahıl ve tahıl ürünleri

Yumurta

Süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt vb.)

Kırmızı et

Sebzelerin çoğunda bulunur.

C vitamini

Vücudumuz C vitaminini üretemez bitkiler ve bazı hayvanlar bu vitamini üretebilmektedir.

Besinlerle alınan vitamin 2 saat içersinde kullanılır, 4 saat sonunda kandan uzaklaşır.

Yaraların iyileşmesini, damarların sağlıklı olamalarını sağlar.

Vücudun savunma sistemini artırıcı etkisi vardır.

C vitamini eksikliğinde diş eti kanamaları ve çekilmeleri olur.

C vitamininin bulunduğu besinler:

Turunçgiller

Domates

Çilek

Maydanoz

Lahana

Patates

Kuşburnu

Böğürtlen

Koyu yeşil yapraklı sebzeler

D Vitamini

İnce bağırsaklardan kalsiyumun emilmesine yardımcı olur, kalsiyumun kemiklerde ve dişlerde tutulmasını sağlar .

D vitaminlerinin bulunduğu besinler:

Süt

Yumurta

Balık

Balık yağı

Tereyağ

Sebzeler

Peynir

Güneş (D vitaminin ortaya çıkabilmesi için güneşe ihtiyacı var)

E vitamini

Yaşlı kişilerde bağışıklık sistemini güçlendirir. Hücrelerin daha uzun yaşamasını ve yenilenmesini sağlar .

E vitaminlerinin bulunduğu besinler:

Kereviz

Maydanoz

Ispanak

Lahana

Mısır yağı

Mısır

Yulaf

K vitamini

Karaciğere gelen K vitamini burada üretilen bazı pıhtılaşma faktörlerinin yapımında rol alır. K vitamini takviyesi yalnızca kanamalı hastalarda verilir.

K vitamininin bulunduğu besinler:

Ispanak

Kabak

Marul

Yeşil domates

Yeşil biber

İnek sütü

Peynir

Tereyağı

5. Su

Vücuda enerji vermediği, içinde bazı mineraller dışında besin öğesi bulunmadığı halde, su içmeden 3 gün kadar yaşayabiliriz.

Yeterince su içilmediği zaman kalsiyum gibi bazı mineraller böbreklerde çökerek böbrek taşına neden olabilir.

Su, yediğimiz gıdalardaki besin öğelerinin çözünüp sindirilmesi ve emilmesi, vücut sıcaklığının ayarlanması ve vücuttan atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlar.

Sağlık açısından yetişkin bir insanın günde 8-10 bardak su içmesi gereklidir.

Canlılar İçin Suyun Önemi

Çok iyi bir çözücüdür.

Besin maddelerini taşır.

Metabolizma olaylarını hızlandırır.

Vücut ısısının fazlası dışarıya suyla atılır.

Besinlerin sindirimi suyla yapılır.

6. Mineraller

Vücudumuzda düzenleyici olarak görev yaparlar.

Mineralleri yediğimiz yiyecek ve içeceklerden alırız.

Bütün minerallerin vücutta farklı etkileri olmasına karşın, genel olarak kemik gelişimi, büyüme, kas kasılması, kan yapımı, sinir iletimi ve su dengesinin sağlanması gibi önemli görevler üstlenirler.

…