Alkinler Asetilenler ( Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ )
ALKİNLER (ASETİLENLER)
• Genel formülleri CnH2n-2 şeklinde olan ve yapılarında en az bir üçlü bağ içeren bile içeren bileşiklerdir.
• Bu bileşiklere, moleküllerindeki üçlü bağ içermeleri ve sadece karbon ve hidrojenden oluşmalarından ötürü doymamış hidrokarbon da denir.
• C atomları arasında en az bir tane 3 lü bağ vardır
• İsimlendirme yapılırken sonuna -in eki getirilir.
• Doymamıştır.
• En küçük üyesi 2 karbonludur: C2H2 Etin (Asetilen)
H C ≡ C H
• Eki – in, spesifik ad spesifik adının sonuna çift bağın konumuna göre -in eklenir
• Genel olarak çok reaktif bileşiklerdir.
• Tipik olarak reaksiyonlar H ve halojenlerin ilavesini kapsar.
• Etin – meşaleler için kaynak yakıttır, yanma ile büyük miktarda miktarda ısı üretir
• (alev ısısı 3000 oC nin üzerindedir)
• Alkinler üçlü bağa sahiptir.
• • Genel formül : CnH2n-2.
• • Herbir üçlü bağ = 2 doymamıslık.
• • Bazı tepkimeleri alkenlerinkine benzer:
• katılma ve yükseltgenme.
• • Bazı tepkimeler ise alkinlere özeldir.
Adlandırma
• Üçlü bağı kapsayan en uzun zinciri bul.
• • -an son ekini –in e dönüstür.
• • Üçlü bağa yakın taraftan karbonları numaralandır.
• • Dal ve sübstitüenlerin pozisyonlarını bu numaraları kullanarak belirle.
…
