Acur Yetiştiriciliği ( Veysel Aras )
Acurun anavatanı tam olarak bilinmemekle beraber genel olarak Anadolu, İran, Afganistan ve Güney Batı Asya olarak kabul edilmektedir. Acurun üretim alanları ve miktarı ile ilgili herhangi bir kaynak bulunmamakla birlikte ülkemizde özellikle Akdeniz, Ege, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde yetiştiriciliğinin yapıldığı bilinmektedir.
Taze olarak, taze salata olarak meyve salatası olarak, turşu yapımında kullanılabilir.
Yetiştirme Tekniği
Acur tek yıllık bir bitkidir. Yerde sürünerek gelişen bir türdür. Tohumları; 15 oC nin üzerindeki sıcaklıklarda ortalama 8-10 günde çimlenir ve ilk başta bitki kazık kök oluşturur, ondan sonra gelişir. Köklerin : % 80’lik kısmı 30-40 cm de, % 20’lik kısmı 40 – maksimum 100 cm derinlikte yer alır. İlk çimlenme olayından sonra 3-4 yaprak oluşana kadar bitki dik bir şekilde gelişir, daha
sonra sürünerek gelişmesine devam eder. Ana gövde, hipokotil kısmının uzaması sonucu ortaya çıkar. Ana gövdenin büyümesi koltuk sürgünlerinin gelişimi ve meyve tutumuyla sınırlanır. Gövde üzerindeki her boğumda vegetatif tomurcuk bulunur. Bu tomurcuklar özellikle alttan sürdükleri zaman ana gövdenin boyuna kısalmasına neden olurlar. Ana gövde üzerindeki ilk 2-4 tomurcuk kuvvetli gelişir ve bir o kadar koltuk sürgünü verir. İkincil dallardan çıkar üçüncül dallar ise meyve dallarıdır, bunlar ilk iki göz dişi çiçek, sonrakiler ise erkek çiçek oluşturur. Ana gövde üzerinde 4. boğumdan itibaren ise sülükler ve erkek çiçekler oluşur. Gövde yuvarlak ve üzeri tüylüdür. Yaprakları ise oldukça geniş, iri ve tüylüdür. Acur genel olarak monoik veya erselik çiçek yapısına sahiptir. Erkek çiçekler yaprak koltuklarından 3- 5’li demetler halinde çıkarlar. Meyve dalının ilk iki boğumunda dişi çiçek sonrakilerde ise erkek çiçek meydana gelir. Bitki üzerinde erkek ve dişi çiçekler çok fazladır. Erkek ve dişi çiçek oluşumu üzerine hormonel denge ve iklim koşulları etkilidir. Ekimden 35 gün sonra ilk dişi çiçek, bundan 35 gün sonra ilk hasat başlar. Tohumları oval görünümlü krem renginde, koyu sarıya kadar görünümlüdür. 1 gramında 20-50 tohum bulunur. Tohumlar 5 – 10 oC koşullarında 4-5 yıl canlılığını sürdürebilir.
Ekolojik İstekleri
Toprak: Derin, iyi havalanan, besin maddelerince zengin, su tutma yeteneği yüksek, hafif asidik, tuzluluğu düşük ve pH= 6-7,5 olan toprak koşullarından hoşlanır.
Sıcaklık: Sıcaklıktan oldukça hoşlanır. Tohumların çimlenebilmesi için minimum
sıcaklığın 15 oC olması gerekir.
Sıcaklık 20 oC olursa 8 günde,
Sıcaklık 25 oC olursa 4 günde,
Sıcaklık 30 oC olursa 3 günde,
Sıcaklık 35 oC ve üzeri olursa
çimlenmede bozukluklar görülür, Sıcaklık 40 oC olursa çimlenme olmuyor. Optimum gelişme sıcaklığı 20-30 oC ler arası idealdir. Gece gündüz arasındaki sıcaklık farkları veya değişimleri bitki gelişimi ve verimi olumsuz etkiler.
Işık: Yüksek ışıktan hoşlanır, minimum 5000 lüx ışık şiddeti bulunması gerekir.
Nem: Yüksek nemden hoşlanmaz. Optimum %60-70 olmasını ister. Aşırı nemde fungal (Mildiyö) ve bakteriyel hastalıklar başlar. Ayrıca aşırı nem vejetatif gelişmeyi hızlandırır ve daha fazla yaprak oluşur. Düşük nemde trips ve kırmızı örümcek gibi zararlılar ile külleme gibi fungal hastalıklar görülür.
…
Acur (Cucumis melo var. flexuosus), kabakgillerden, kabuğu çizgili ve nadiren tüylü, bir hıyar çeşidi gibi görünse de gerçekte bir kavun varyetesidir.
Bu bitkinin meyveleri bazen düz, bazen yay gibi bükülerek 1 metreye kadar uzayabilir. Kabuğu beyazımsı yeşil renkte, üzeri hafif tüylü ve uzunlamasına çizgilidir.
Türkiye’de en yaygın tüketim şekli ev tipi turşu yapımıdır. Taze olarak tüketimi de oldukça yaygındır. Genellikle kabuğu soyulmadan yıkandıktan sonra olduğu gibi tüketilir.
Kaynak: viki