ZOOLOJİ VE TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ İLİŞKİSİ

Zooloji ( hayvan bilimi ) hayvanları çeşitli yönleriyle inceleyen biyolojinin bir alt dalıdır. İnsanlar ve hayvanlar var oldukları her dönemde ilişki içerisinde olmuşlardır. İnsanlar gerek avlanmak gerekse yırtıcı hayvanlardan korunmak için hayvanları gözlemlemek zorundaydılar. Bu hayvanların ne zaman nerede bulunabileceklerini, nasıl davranacaklarını bilmeleri gerekiyordu. Diğer taraftan zehirli hayvanları da bilmek ve onları besin olarak kullanmamak ve onlardan korunmak zorundaydılar. Biyoteknoloji ise bitkiler, hayvanlar ve balıklar için ıslah programlarını hazırlamak ve ele alınabilecek özellik yelpazesini genişletmek için kullanılmaktadır. Hayvan beslenmesini iyileştirmek ve çevresel atıkları azaltmak için hayvan yemleri ve yemleme uygulamaları biyoteknoloji tarafından geliştirilmektedir.

İnsanların zooloji ve biyoteknoloji ile ilgilenmelerinin başka bir nedeni ise tıbbi amaçlıdır. Birçok toplumda hayvanlardan elde edilebilen maddelerle çeşitli hastalıkları tedavi edilmiş ve sağlık alanında hayvanlardan yararlanılmıştır Bunların dışında, açlık ve yoksulluğu azaltmak, iklim değişikliğine uyum sağlamaya yardımcı olmak ve doğal kaynak tabanını korumak için de çalışılmaktadır. Zooloji ve tarımsal biyoteknoloji ilişkisine örnek verecek olursak; Hayvanlarda en çok salgın oluşturan ve süt üretiminde bozulma, yavru ölümleri, düşükler, kilo kaybına yol açan Şap hastalığına karşı biyoteknolojik çalışmalar sonucu aşı uygulaması yapılmıştır. Dünyada bazı insan ırkları laktozu parçalamada problem yaşamakta ve bu sorunu ortadan kaldırmak için çalışmalar yapılmıştır. Biyoteknolojik çalışmalar yaparak transgenik inekler, süt salgısı memeden çıkmadan, aynı anda salgılanan laktaz enzimi tarafından ayrıştırılmakta ve laktozsuz sut memeden sağılarak alınmaktadır. Bu tarz yöntemler kullanarak süt üretimini artırma, büyüme hızını yükseltmek çok daha kolay ve kısa surede mümkün olmuştur.

Kanadalı bilim insanları 2001 yılında keçiye aşıladıkları örümcek geni ile keçi sütünde örümcek ağı ipeğini üretmeyi basardılar. Böylelikle, süt salğıldıkça kovalar dolusu ince ipek zincirler elde edildi. Sütten polimer zincirler ekstrakte edildi ve dokunarak ipliğe dönüştürüldü. Böylelikle, askeri üniformalarda, tıbbi alanlarda ve tenis raketlerinde kullanılabilecek, hafif, dayanıklı, esnek bir materyal elde edildi. Biyoteknolojiler hali hazırda, yemlerdeki besin maddelerinin kullanılabilirliğini çiftlik hayvanları ve su ürünleri yetiştiriciliğinin verimliliğini artırmak için dünya çapında yoğun üretim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Enzimler, probiyotikler, tek hücreli proteinler ve antibiyotik yem katkı maddeleri çalışmaları yapılmaktadır. Hayvan beslenmesini iyileştirmek için, yemleri daha sindirilebilir hale getirerek hayvanların sindirim ve metabolik sistemlerini değiştirerek ya da mevcut yemlerden daha iyi yararlanmalarını sağlamak için gen temelli teknolojiler giderek daha fazla kullanılmaktadır. Hayvanlardan ekonomik nedenlerle veya insan hastalıkları için hastalık modeli olarak yararlanılmaktadır. Şuan içinde bulunduğumuz dönemde 2019 yılı aralık ayında Çin ‘de başlamış olan dünyayı durma noktasına getiren milyonlarca insanın ölümüne sebep olan ve milyonları etkileyen covit-19 virüsü ile mücadelede aşı çalışmaları yapılmış güvenlik ve etkinliği kontrol etmek için hayvanlar üzerinde testler yapılmış ve şuan bu aşılar kullanılabilir duruma gelmiştir. Hızlıca artan dünya nüfusunun yeterli ve dengeli beslenmesini sağlamayı amaçlayan tarımsal biyoteknoloji hemen hemen her sektörde etkili olabilmekte gıda, tekstil, ilaç gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Görüldüğü gibi zooloji dersi ve tarımsal biyoteknoloji bölümü birbirinin tamamlayıcısı ve ayrılmaz bir parçasıdır. Bu iki alan insanlığın gelişmesi için daha güvenli ürünler elde etme, gıdaya eşit şekilde ulaşılabilirlik, insan ve hayvan sağlığına birçok alanda etki edecek ve bizlere önemli katkıda bulunacaktır.

Kaynaklar:
https://www.tarimorman.gov.tr
https://www.usda.gov
http://www.fao.org
https://www.sanayi.gov.tr
http://ziraat-tab.web.nku.edu.tr
Harun Çakan, 2011,ARİSTOTELES’İN ZOOLOJİ ESERLERİNİN VE KEMALÜDDİN DEMİRÎ’NİN HAYÂTÜ’L-HAYEVÂN ADLI
ESERİNİN İÇERİK VE YÖNTEM AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ
Ceyhun Kayıhan,2018,BİYOTEKNOLOJİ: ON BİN YILLIK SERÜVEN