ZİRAAT FAKÜLTESİ (Gıda Böl.)  YAZ OKULU  KİMYA  VİZE SINAVI

a)       Yemek tuzu (NaCl) bir …bileşik.. olup, bileşenlerine  …kimyasal. yolla ayrılabilir.  Kristallendirme  bir fiziksel… olaydır.1-         Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. (Toplam 40P)

b)       1 Kalori = 4.18 joule,    5 m = 5 x 10⁹ . nm,  =  5 x 10¹². pm, 50 ^oC = 323^oK

c)       5,045 + 0,2 =  5.245 = 5.4…  ve     (3,005 x 2) = 3,01…= 3…….. (anlamlı sonucu)

d)       ⁵₂A⁺², ⁴₂A⁺² ve  ⁴₂A⁺¹ iyonları elektriksel alanda şu sıraya göre ⁴₂A⁺², ⁵₂A⁺²,  ⁴₂A⁺¹.. sapar, nedeni de …e/m oranı büyük olan daha çok sapar (2/4 = 0,5, 2/5 = 0,4 ve 1/4 = 0,25 olarak). dir.

e)       ³⁷₁₇B⁺³ de …14… e, ……17…. p ve …20….   n bulunur.

f)        ₄Be ve ₇N ’ un  sırayla …3… ve …6….  iyonlaşma enerjilerinde –öncekilere göre- bir sıçrama (anormal bir artış) görülür. Bunun nedeni koparılacak elektronlar bir alt anakuant numarasından (daha yüksek enerjili kabuktan) olacağından dolayı.

g)       Ana kuant numarası (n) = 4 ve tali kuant numarası (l) = 0, 1 ve 2 olduğunda toplam …9…  orbital bulunur. Bunlarda da …..18…. elektron bulunabilir.

h)       ₁₆S⁺⁴ inin elektronik yapısı 1s²2s²2p⁶3s²  iken, ₂₀Ca nin ki  1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s² … dir. Bunlar periyodik cetvelde S…3.Periyot ve 6A. de ve Ca  4.Periyot ve 2A. da bulunur..

i)        Aşağıdaki yapıların büyüklüklerini küçükten büyüğe doğru sıralayınız. a) 2A grubu elementlerden  ₄Be, ₂₀Ca, ₁₂Mg …₂₀Ca …>…₁₂Mg > ₄Be     a) S, S^-2, S⁺⁶ S^-2  >  S  >  S⁺⁶……..

j)        KClO₃, NaHSO₄, IO₄^-1 ve  NH₄OH de değerlikler Cl  için .+5. , S için . +6. , I  için . +7. ve  N  için de  -3…dür.

2-                  Aşağıdaki çoktan seçmeli sorular  24P olup, 4 YANLIŞ BİR DOĞRUYU GÖTÜRÜR.

a)       Yarıçapla ilgili olarak aşağıdaki çiftlerden hangisi yanlıştır?

a)  ₁₁Na > ₁₂Mg     b)  ₁₁Na > ₁₉K     c) ₁₂Mg  > ₁₂Mg⁺²     d)  ₁₆S  < ₁₆S^-2   e)  ₁₆S⁺²  < ₁₆S^–2

b)       E. Rutherford ‘un Cu levhaya gönderdiği ışınla yaptığı deney sonucunda aşağıdakilerden (atom la ilgili) hangisi elde edilmemiştir.                                         a) Kütle olarak atom/çekirdek oranı             b) Çekirdeğin keşfi                            c) Protonun keşfi                      d) Hacim olarak atom/çekirdek oranı

c)       A)Tuzlu su bir çözelti olup, bileşenlerine fiziksel yolla ayrılabilir. B)Tuzlu ve saf su homojen maddelerdir. C)Bir atmosfer basınç altında su 100^oC, 180^oF ve 373^oK de kaynar.  Bu ifadelerden hangisi veya hangileri yanlıştır?      a) Sadece A                  b) A veB                                             c) Sadece B                                          d) Sadece C                                          e) Hepsi

d)       Aşağıdakilerden hangisinde moleküller arası hidrojen bağı oluşmaz?

a) Dimetil eter (CH₃OCH₃)                                      b) Metilamin (CH₃NH₂)                     c) Su (H₂O)           d) Metanol (CH₃OH)                                         e) Amonyak (NH₃)

e)       Periyodik cetvelle ilgili olarak “A) Bağın çevresindeki atomların elektronegatiflikleri arasındaki fark ne kadar büyükse o bağ o derece polardır.  B) H. Moseley periyodik cetveli atom kütlelerine göre düzenlemiştir, C) Aynı gruptaki elementlerin elektronegatiflikleri yukarıdan aşağıya doğru azalır,  D) Aynı grupta atom numarası yukarıdan aşağıya doğru artar” lerden aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a) A ve D                      b) B                                        c) A                        d) C ve D                              e) C

f)        Aşağıdaki bromürlerden hangisinin hacmi en büyüktür? (₃Li, ₄Be, ₅B, ₆C, ₁₁Na ve ₁₇Cl)

a)       LiBr                       b) BeBr₂                                                c) BBr₃                  d) ClBr                  e) NaBr

3-                 Bir elementin atomlarının % 70 nin kütlesi 160 akb ve % 30 sinin kütlesi 158 akb olduğuna göre bu elementin atom kütlesi kaçdır? (10P)

                     Atom kütlesi = (70/100)(160 akb) + (30/100)(158 akb) = 112 akb + 47,4 akb = 157,4 akb

4-                 Karbonat iyonunun (CO₃^-2) lewis yapısı yazınız. Bağ açılarını da tahmin ediniz.(₆C, ₈O, ve C merkez atom). (14P)

a-mes = 1 x C + 3 x O + 2 = 1 x 4 + 3 x 6 + 2  = 24

b- ges = 1 x 8 + 3 x 8 = 4 x 8 = 32

c- Bağ sayısı = (ges – mes) / 2 = (32 – 24) / 2 = 8 / 2 = 4

d- pes = [mes – (bağ sayısı)2] = [24 – (4 x 2)] = 24 – 8 = 16 

C na bağlı 3 bağ yapan elektron çifti bulunduğundan ve yapıdaki oksijenler aşağıdaki rezonans yapıdan dolayı da eşdeğerdirler OCO bağ açıları 120^o dir.

5-                 20 nötronu ve 20 protonu olan X elementi ile 45 nötronu ve 35 protonu olan Y elementinin oluşturduğu bileşiğin formülü nedir? Bu bileşiğin bir molü kaç g olabilir? (12P)

20 protonu olduğundan, nötr halde ₂₀X in elektronik yapısı 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s² ve periyodik tabloda 4.periyot 2A dadır. Bu X elementi bileşiklerinde +2 değerliklidir. Y için de ₃₅Y in elektronik yapısı 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²3d¹⁰3p⁵olduğundan Y de 4.periyot 7A grubunda bir halojendir. Y de bileşiklerinde 1e olarak –1 değerliklidir. Dolaysıyla, oluşacak bileşiğin molekül formula XY₂ olmalıdır.

Kütle numarası = Proton sayısı + Nötron sayısı olduğundan, X = 20 + 20 = 40 g/mol dür., Y = 45 + 35 = 80 g/mol dür.     XY₂ için mol kütlesi veya 1 molün kütlesi = Y + 2 X = 40 + 2 (80) = 200 g/mol.

…