ŞARBON (ANTRAX)
Tanı Esasları
Enfekte hayvanlar, keçi, koyun, sığır, at veya geyik leşi, kılları, yünü veya derisi ile temas
İnkübasyon süresi 2-5 gün.
Ağrısız lezyonun papüle, veziküle, nekroza ve eskara ilerlemesi.
Kısa süreli grip benzeri semptomun hızla göğüs ağrısı ve dolaşım kollapsına dönüşmesi
Lezyon veya akıntıdan direkt yayma ve kültür.
PA AC grafisinde mediasten genişlemesi
Genel bilgiler
Şarbon ot yiyen hayvanların hastalığıdır.
Enfekte etlerin yenilmesi.
Enfekte hayvan ürünleri ile temas edilmesi.
Hastalığın deri formu en sık görülen form.
Bu hastalığa ilginin devam etmesinin nedeni sporlarının biyolojik silah olarak geliştirilmesidir.
Etken: Bacillus anthracis: gram pozitif, sporlu bir çomaktır.
Sporları; kuruluğa, UV, yüksek PH, dezenfektanlara karşı dirençlidir.
Virulansı, polisakkarid kapsülüne ve ekzotoksinine bağlıdır.
Letal toxin A
Toxin B
Deri Şarbonu
Vakaların %95’i bu formdadır.
Lezyon küçük, ağrısız fakat sıklıkla kaşıntılı bir papül olarak başlar.
Papül büyüdükçe vezikül meydana gelir.
İki gün içerisinde ülserleşerek çevresel ödemi olan son derece belirgin siyah eskar oluşur.
Veziküler sıvının gramında pozitif koklar saptanır.
Akciğer Şarbonu
Nadir görülen bir formdur.
Vakaların %5’inden azını oluşturur.
İnkübasyon süresi yaklaşık 10 gündür ancak bazı vakalarda uzayabilir.
Bu form ÜSYE şeklinde başlar ancak birkaç gün içinde dispne, öksürük, titreme ve bakteriyemi ile fulminant seyreder.
Hemorajik bir mediastinit şeklinde seyreder ve son derece fataldır.
GİS Şarbonu
Nadir görülmektedir.
Mukozal ülserasyonunu eşlik ettiği mezenterik adenittir.
Afrika ve Asya’da bildirilen vakalar var.
Tanı
Öykü
Deri lezyonunun büyüklüğü ile orantısız ödem varlığı.
Enfeksiyonun başlangıç fazında ağrının olmaması.
Gram boyamada PNL oranının düşük olması.
Organizma KAB kolay ürer ve hemoliz yapmayan gri-beyaz koloniler oluşturur.
Tedavi
Deri şarbonu Pen-G iyi yanıt verir (7-10 gün).
Doksisiklin deri şarbonunda etkilidir.
Siprofloksasin ve Kloramfenikol, penisilin allerjisi olanlara karşı endikedir.
Korunma
Doksisiklin veya siprofloksasin hastalık oluşmadan önce temas eden kişilere verilirse akciğer hastalığı gelişmesini engelleyebilir.
En az 6 hafta verilmelidir.
Riskli gruplar için aşısı mevcuttur.
…