Plastiklerin Şekillendirilme Yöntemleri
Sanayide üretilen plastikler ancak iyi bir biçimlendirme ile değer kazanırlar.
• Plastikler türüne ve kullanım amaçlarına göre değişik şekillerde biçimlendirilirler.
• Bu yöntemler şu şekilde sıralanabilirler.
1. Kalıplama
1.1. Basınç kalıplama
1.2. Transfer kalıplama
1.3 Basınçlı katlandırma yöntemi
1.4. Döner kalıplama
1.5. Döner döküm kalıplama
1.6. Enjeksiyon kalıplama
1.7. Enjeksiyon ile şişirme kalıplama
1.8. Santrifüj döküm kalıplama
1.9. Döküm kalıplama
2. Diğer biçimlendirme yöntemleri
2.1. Ekstrüzyon
2.2.Şişirme ile film çekme
2.3. Kalıpsız ekstrüzyon
2.4. Basınçta ısı ile biçimlendirme
2.5. Lif sarma
2.6. Köpük plastik
Kalıplama Yöntemleri
Basınçlı Kalıplama
• Yöntem ısıtılabilen ve soğutulabilen kalıp alt ve üst parçaları arasında polimer toz veya tabletlerin ısı ve basınç altında belirli bir süre preslenmesinden ibarettir
• Basınç kalıplama yönteminde kalıba alınan malzemenin; biçimlendirme sıcaklığı, basıncı ve süresi malzeme cinsine ve biçimlendirilecek parçanın büyüklüğü ile konstrüksiyonuna göre değişir.
• Genelde bu değerler; basınç için 7-80MPa, sıcaklık için 135-200oC ve polimerizasyon süresi için 1-20 dakika olarak verilebilir.
• Granül veya toz halindeki malzeme presleme ile ön şekillendirilerek tablet haline getirilir. Önceden ısıtılmış kalıba konur ve erkek klıp tarafından basınç uygulanır. Yoğunlaşma polimerizasyonu ile reçine rijit hale gelir. Daha sonra kalıp açılarak koniklikten yararlanmak sureti ile parçalar bazen çıkarıcı millere gerek olmadan bazen ise çıkarıcı miller kullanılarak dışarıya alınır.
• Her defasında kalıp iyice temizlenerek gereğinde yapışmayı önleyici yağlama yapılır.
Basınçlı Kalıplama Yöntemleri
• Pozitif Kalıplama:Kalıp içine sadece parçayı oluşturacak kadar malzeme konur ve basınç sadece parçanın oluşturulması için harcanır.
• Yöntemde; gerek malzeme gerekse enerji yönünden tasarruf sağlanır ancak kalıba konacak plastik miktarının çok iyi ayarlanması gerekir ki parça eksik çıkmasın.
• Yarı-Pozitif Kalıplama: Dişi kalıbın üst yüzeyine taşma
kanalı açılır ve kalıp boşluğuna gereğinden biraz daha fazla malzeme konur ve kalıba daha az basınç uygulanır.
• Fazla plastik taşma kanallarını doldurur ve yoğun parçalar elde edilebilir.
…