Mikroorganizmaların Gelişmesi ve Gelişmenin Kontrolü

Mikroorganizmaların Gelişme İstekleri

Gerekli koşullardan anlaşılan; mikroorganizmanın hangi hızda gelişebileceği ve gelişmenin nasıl kontrol altına alınabileceğidir.

sıcaklık, pH, ozmotik basınç, oksidoredüksiyon potansiyeli, ışık, karbon, kükürt, fosfor, oksijen» gibi
fiziksel ve kimyasal faktörlerdir.

1. SICAKLIK

Mikroorganizmalar çok geniş bir sıcaklık aralıığnda gelişebilirler.

Sıcaklık tercihleri dikkate alındığında;
1. Psikrofiller (düşük sıcaklık koşulları)
2. Mezofiller (normal sıcaklık koşulları)
3. Termofiller (yüksek sıcaklık koşulları)

Bunların dışında her mikroorganizmanın kendine has en yüksek, en düşük ve en uygun sıcaklık derecesi mevcuttur.

Bu 3 ana grup birbirinden kesin sıcaklık değerleri ile
ayrılamaz.

Psikrofiller; 15 derece ve altı sıcaklıklarda iyi şekilde
gelişme gösterirler.

En yüksek 20 derece.

En iyi gelişme sıcaklığı 10-20 derece arasında ise «psikrotrof» olarak alt grup adlandırılması.
0-30 derece arası geniş bir gelişme sıcaklığı
gösterirler.

Mezofillerin en yaygın gelişme sıcaklığı 25-40 derece
arasıdır.
***Birçok patojen mikroorganizma için en uygun gelişme sıcaklığı 37 derecedir***
Mezofil gruptan olup psikrofil grup sıcaklığında gelişme gösterenlere fakültatif psikrofil adı verilir.
Mezofil olduuğ halde 50 derece ve üzerinde gelişme gösterebilenlere termotolerant adı verilir.

Termofiller; 50-60 derece arasında gelişme gösterirler.

Bazıları 90 derece dahi yaşamlarını sürdürebilirler.
Termofilik küf-maya ve bakteri
Termofilik bakterilerinin endosporları ısıya dayanıklıdır.
Eğer 65 derecenin üzerinde iyi gelişme gösterebiliyorsa ekstrem termofil adını alır.

2. pH

İkinci en önemli gelişme koşuludur.
pH tanımı: ortamın hidrojen iyonları konsantrasyonudur.
Sıcaklıkta da olduğu gibi en yüksek-en düşük-en uygun değerleri vardır.
En uygun gelişme pH’sında mikroorganizma birim zamanda en fazla gelişmeyi gösteriyor demektir.
Mikroorganizmaları pH değerlerine göre gruplandırabiliriz…

1. Prokaryotların büyük bölümünü oluşturan bakteriler nötre yakın değerlerde ve dar bir pH aralığında gelişme gösterir. **6,5-7,5***
Bazıları asit toleranslıdır, 4.0’un altında da gelişme gösterir.

2. Siyanobakterler genelde 7.0’de gelişirler (mavi-yeşil algler)

3. Küf ve mayalar çok geniş bir aralıkta gelişir.
En uygun 5,0-6,0 arasıdır.
Küfler için optimum 4,5-6,8, gelişme aralığı 1,5-11,0
Mayalar için optimum 4,0-6,5, gelişme aralığı 1,5-8,5

4. Protozoa. pH 5,0-8,0.

3. OZMOTİK BASINÇ

Gelişmek ve biyolojik aktivite gösterebilmek için %80-90 arasında suya ihtiyaç duyar.

Mikrobiyel bir hücrenin konsantrasyonu içinde bulunduğu tuzlu ya da şekerli ortamın konsantrasyonuna bağlı olarak değişime uğrar.

Plazmoliz…**Hücreden ortama su kaybı**
Halofiller..
Ozmofiller..

4. IŞIK

Çok sayıda mikrrorganizma ışık olmadan da gelişim gösterebilirler.
Ancak bazılarının yaşam döngüleri için ışık gereklidir.
Özellikle mavi-yeşil algler…

5. OKSİDASYON-REDÜKSİYON

O/R potansiyeli: maddenin elektron kazanma ya da kaybetme eğilimidir. Elektron alan indirgenir, elektron veren yükseltgenir.
İndirgene negatif yüklenir, yükseltgenen pozitif yüklenir.
İki potansiyel arasındaki fark bir enerji doğurur +400 mV ile -400 mV değerleri arasında değişir.
+ değerler: aerob mikroorganizmalar için
– değerler: anaerob mikroorganizmalar için

6. OKSİJEN

AEROB: gelişmeleri için oksijene ihtiyaç duyarlar
OBLİGAT AEROB: mutlak oksijene ihtiyaç duyanlar
FAKÜLTATİF ANAEROB: Aerob olduğu halde oksijen yokluğunda da kısmen gelişebilenler
OBLİGAT ANAEROB: Gelişmek için oksijensiz ortama ihtiyaç duyarlar.

…