Membran Filtrasyon ile Suların Mikrobiyolojik Analizi
Prof. Dr. Kadir HALKMAN
01a Mikrobiyolojik Analizin Temelleri
Gıda, klinik ve çevresel örneklerde çeşitli amaçlarla mikrobiyolojik analizler yapılır. Gıdalarda ve suda bazı mikroorganizmaların (örneğin patojenler) bulunmasına hiç izin verilmez ya da gıdalarda patojen olmakla birlikte Staphylococcus aureus için olduğu gibi az sayıda izin verilebilir.
Patojen olmamakla birlikte bazı mikroorganizmaların belirli gıdalarda (içme ve kullanma sularında) bulunmasına izin verilmez. Örneğin, içme ve kullanma sularında toplam kolifom grup bakteriler 250 mL su numunesinde sıfır sayıda olmalıdır.
01b Mikrobiyolojik Analizin Temelleri
Analiz yöntemi, asıl olarak numunede beklenen ya da izin verilen sayıya göre belirlenir. Bu belirlemede, “analizin duyarlığı” belirleyici faktördür. Katı besiyeri kullanılan yayma ve dökme kültürel sayımlarda eğer sayım yapılacaksa Petri kutusunda ideal olarak 100 koloni oluşması beklenir. Gıdalarda temel mikrobiyolojik analiz, yayma kültürel sayım (yayma plak) yöntemidir. Sıvı gıdanın kendisinden ekim yapıldığında inkübasyon sonunda 100 koloni meydana gelirse numunede 1.000 KOB/mL sonucuna varılır.
01c Mikrobiyolojik Analizin Temelleri
İçme-kullanma suları örneğinde olduğu gibi 100/ 250 mL su numunesi kullanılacak analizlerde EMS yöntemi, teorik olarak kullanılabilse de bu yöntem pratik uygulamada geçerli değildir. 100/ 250 mL su numunesi kullanılacak analizlerde Membran Filtrasyon yöntemi en makul analiz şeklidir.
Ayrıca ulusal (TS EN ISO 622)/ uluslararası kurallar içme-kullanma sularında 22 ve 36 oC’ta gelişebilen mikroorganizmaların dışında tüm analizlerin membran filtrasyon ile analiz edilmesini hükme bağlamıştır.
02a Membran Filtrasyon
Temel prensip: Mikroorganizmanın geçemeyeceği kadar küçük gözenekleri olan filtreden analizi yapılacak numune geçirilir ve filtre uygun bir katı besiyerine yerleştirilerek inkübasyona bırakılır. Filtrede tutulmuş olan hücreler besiyerinden gerekli besinleri emerek gelişir ve filtre üzerinde standart koloniler oluştururlar. Gözenek (por) büyüklüğü bakteri analizlerinde genel olarak 0,45 μm; maya küf analizlerinde 0,80 μm’dir.
…