GİRİŞ  

Vücudun, ürettiği serbest radikallere (oksidanlara) karşı savunma mekanizması anlamında bir enzim sistemi vardır. Bu enzimlerin etkinliğini artıran maddelere    antioksidan denir ve antioksidanlar vücut hücreleri tarafından üretildiği  gibi, gıdalarla da alınan bir grup kimyasal madde çeşididir. Antioksidanlar serbest   radikallerle reaksiyona girerek hücrelere zarar vermelerini önler.Domatesten elde edilen likopen gıda boyası ve antioksidan üretiminde kullanılmaktadır. Bitkilerin  kendisi,   yaprakları,  çekirdek  ve  tohumları,  meyveleri  ve  kabuklarından    çoğunlukla  uygun  çözücüler  eşliğinde  içerdikleri  antioksidan  türünün  elde  edildiği ekstraksiyon  metotlarının  pek  çok  olumsuzlukları  bilinmektedir.  Bu  yöntemle yüksek sıcaklıklarda  bozunmalar,  düşük  verim  gibi  olumsuzluklarla  karşılaşılmaktadır.  Son yıllarda süperkritik akışkan tekniği   ile   bitkisel   yağların ekstraksiyonu   konusunda    araştırma  ve  teknoloji  geliştirme  çabalarının  yoğunlaştığı  gözlenmiştir.  Bu  yöntemin    özellikle yüksek kütle transferi, yüksek çözünürlük ve inert gaz kullanımı ( CO2  , Ar )    ile  yüksek  saflıkta  ürün  eldesine  izin  vermesi  gibi  pek  çok  avantajları  araştırmacılar    tarafından belirtilmiştir.  Araştırmacıların  çoğu;  CO2   akışkanıyla  yapılan  süperkritik    ekstraksiyon  tekniği  ile  ürün  kalitesinin  ve  saflığının  önemli  ölçüde arttırılabileceğini    göstermiştir. İklim ve toprak  şartlarıyla  geniş bir ürün  yelpazesi sunan ülkemizde tarım önemli bir    yer  tutmaktadır.  Domates  üretimi;  Çanakkale  başta  olmak  üzere  Adana,  Antalya,    Balıkesir illerinde yetiştirilmektedir. Genellikle   salatalık ve sofralık olarak üretilmektedir.  Domatesin  içerisinde  bulunan  likopenin  hemen  hepsi  küspe  dediğimiz    kabuk  ve  çekirdeğinde  bulunmaktadır.  Karmaşık  ve  büyük  bir  yapısı  olan  likopenin    süperkritik ekstraksiyonu sonucu saf likopen ele    geçmektedir.  Kullanılan    karbondioksitin ürünü kirletmemesi ve bozunma reaksiyonunun oluşmaması   gibi avantajları vardır.

…