Gıda Mühendisliği bölümünde hangi dersler vardır? Hangi dersler okutulur? Gıda Mühendisliği dersleri zor mu? Seçmeli derslerden hangisini seçmeliyim ? Bu ve benzeri sorulara yanıt verelim.
Gıda Mühendisliği Müfredatı:
Lisans derslerini baz alarak ve bazı üniversitelerden örnekler vererek açıklayalım. Örnek olarak Yıldız Teknik Üniversitesi güncel müfredatına bakalım.
| 1. DÖNEM |
| Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I |
| Fizik 1 |
| Gıda Mühendisliğine Giriş |
| Genel Kimya |
| Matematik 1 |
| Biyoloji |
| İleri İngilizce I |
| Türkçe 1 |
İlk dönem dersleri neredeyse tüm mühendislik dallarında ortaktır. Gıda mühendisliğine ait tek ders genelde Gıda Mühendisliğine Giriş olur.
| 2. DÖNEM |
| Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi II |
| Fizik 2 |
| Gıda Etiği |
| Gıda Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamaları |
| Gıda Mühendisliğinde Organik Kimya |
| Matematik 2 |
| İleri İngilizce II |
| Türkçe 2 |
İkici dönemde de ortak dersler tam hızıyla devam ederken Gıda Mühendisliğinin temel derslerinden olan organik kimyaya giriş yapılır.
| 3. DÖNEM |
| Kütle ve Enerji Denklikleri |
| Gıda Kimyası ve Biyokimyası 1 |
| Gıda Mühendisliğinde Mesleki İngilizce |
| Gıda Ekonomisi |
| Genel Mikrobiyoloji |
| Analitik Kimya |
| Diferansiyel Denklemler |
Üçüncü dönemde derslerin isminden de anlaşılacağı gibi Gıda Mühendisliğinin temellerinin atılmaya başlanıldığı dönemdir.
| 4. DÖNEM |
| Laboratuvar Stajı |
| Bilgisayar Destekli Mühendislik Çizimleri |
| Gıda Mühendisliğinde Akışkanlar Mekaniği |
| İş Sağlığı ve Güvenliği 1 |
| Girişimcilik ve Liderlik |
| Gıda Mühendisliği Termodinamiği |
| Gıda Mikrobiyolojisi |
Dördüncü dönemde genel mühendislik ortak derslerinin sayısı azalırken özellikle Makine Mühendisliği ile bazı ortak derslerin sayısı artmaya başlar. Ayrıca yaz dönemi için ilk staj gelmiştir.
| 5. DÖNEM |
| İşletme Stajı |
| Mühendislik Çalışmalarında İstatistiksel Yöntemler |
| Enstrümental Analizler |
| Gıda Mühendisliğinde Temel İşlemler 1 |
| Gıda Biyoteknolojisi |
| Isı ve Kütle Aktarımı |
| Reaksiyon Kinetiği |
| Seçmeli 1-1 |
Beşinci dönemde iyiden iyiye mühendisliğin dehlizlerinde yol almaya başlarsınız.
| 6. DÖNEM |
| Süt ve Ürünleri Teknolojisi |
| Et ve Ürünleri Teknolojisi |
| Gıda Analizleri ve Teknoloji Laboratuvarı 1 |
| Gıda İşletmelerinde Proses Kontrolü |
| Gıda Mühendisliğinde Temel İşlemler 2 |
| Gıda Katkı Maddeleri ve Toksikoloji |
| İş Sağlığı ve Güvenliği 2 |
| Seçmeli 2-1 |
Altıncı dönem kendinizi mühendis hissetmeye başladığınız dönem olur. İşletme stajı müfredatını örnek aldığımız üniversitede 5. dönem için verilse de genelde 6. dönemde alınarak yaz döneminde tamamlanır.
| 7. DÖNEM |
| Bitkisel Yağ Teknolojisi |
| Gıda Analizleri ve Teknoloji Laboratuvarı 2 |
| Gıda Mühendisliğinde Tasarım |
| Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi |
| Tahıl ve Ürünleri Teknolojisi |
| Seçmeli 3-1 |
| Seçmeli 3-2 |
Yedinci dönemde yolun sonu yaklaştığı halde garip yoğunluğunuz olur. Özellikle tasarım dersi için yoğun çalışmalar araştırmalar mevcuttur.
| 8. DÖNEM |
| Gıda Ambalajlama ve Malzeme |
| Beslenme |
| Bitirme Çalışması |
| Seçmeli 4-1 |
| Seçmeli 4-2 |
Sekizinci dönem artık yolun sonuna geldiğiniz dönemdir. Derslerin dışında gelecek düşünceleriniz tavan yapar.
Gıda Mühendisliği Dersleri:
Derslerin içeriklerine de değinelim biraz. Alacağınız her dersin harfle başlayan ve numarayla devam eden bir kodu olur. Gıda mühendisliği için ders kodları üniversiteden üniversiteye farklılık gösterir. FE, G, GDM, GIDA, FDE, GID gibi harflerle başlayarak sonrasında numarayla devam eder. Bazı dersleri almak için şart konulmuş olabilir. Örneğin bir dersi almak için başka bir dersi geçmiş olmak veya istenilen dönem öğrencisi olmak / sayılmak gibi. Ders içeriklerine örneği Orta Doğu Teknik Üniversitesinden verelim.
FDE 101 Gıda Mühendisliğine Giriş (1-0)1
Gıda mühendisliğinin amacı, tanımı ve tarihsel gelişimi. Gıda sistemleriyle ilgili biyolojik ve fiziksel bilimlerin prensipleri. Gıda maddelerinin yapı ve özellikleri, koruma yöntemleri ve hasattan paketleme ve dağıtıma kadar gıda işlemesinin mühendisliğine giriş.
FDE 201 Madde ve Enerji Dengeleri (4-0)4
Birim ve boyut sistemleri. Kimyasal reaksiyon içeren ve içermeyen işlemler için madde dengeleri. Gazlar ve buharlar, doygunluk ve nem. Enerji dengesi, fiziksel ve kimyasal ısı etkileri, buhar tablolarının kullanımı. Aynı zamanda yapılan madde ve enerji dengeleri. Mühendislik etiği, sorumlulukları, sağlık ve güvenlik konuları.
FDE 224 Gıda Mühendisliği İşlemleri I (4-0)4
Gıda mühendisliği işlemlerine ve momentum transferine giriş. Akışkan hareketine genel bakış. Newtonsal ve Newtonsal olmayan akışkanlar. Makroskobik kütle, momentum ve enerji dengeleri. Sürtünme katsayıları, batık objeler etrafında akış. Boyut analizi. Akış ölçümü ve taşınma araçları. Akışkan karışımı. Mekanik ayırma yöntemleri. Mühendislik etiği, sorumlulukları, sağlık ve güvenlik konuları.
Önkoşul: FDE 201
FDE 300 Yaz Stajı (Kredisiz)
Bölüm tarafından belirlenmiş ya da onaylanmış bir fabrikada otuz iş günü uygulama eğitimi. Eğitim süresi sonunda bir rapor istenir.
Önkoşul: FDE 201
FDE 305 Gıda Mikrobiyolojisi Laboratuvarı (0-2)1
Mikroorganizmalarla laboratuvar çalışmaları üzerine temel teknikler. Örnek çalışmalarla gıdalardan saf koloni elde etme, koloni sayısı belirleme, koloni bulma ve mikroorganizmaların kontrolü. Mikrobiyolojik analizlerle kalite belirlenmesi.
Eşkoşul: FDE 311
FDE 310 Gıda Maddeleri Laboratuvarı (0-2)1
Gıda maddelerinin kimyasal kompozisyon, yapı ve işlevselliğiyle ilgili fiziksel ve kimyasal karakterizasyonuyla ilgili laboratuvar deneyleri. İşlenme sırasındaki kimyasal ve fiziksel değişimler, işlenmiş gıdaların fiziksel ve kimyasal dayanıklılığı.
Önkoşul: FDE 313 Eşkoşul: FDE 314
FDE 311 Gıda Mikrobiyolojisi (3-0)3
Mikroorganizmaların gıdalarla ilişkilendirilmesi. Gıdalarda baskın olan mikroorganizmaların özellikleri. Gıdalardaki mikroorganizmaların kaynakları ve önemi. Gıda kaynaklı patojenler. Gıda güvenliği ve kalitesinin göstergeleri, mikrobiyolojik standartlar. Gıdalarda virüslerin varlığı. Sporlanma ve gıdalarda sporlanan organizmalar.
Önkoşul: BIO 107
FDE 312 Gıda İşlemleri (3-0)3
Gıdaların işlenmesi ve korunmasına ilişkin yöntemler. Gıdalarda konserveleme, dondurma, ışınlama, kurutma, paketleme ve depolama metotları. Yeni gıda işleme teknikleri.
Önkoşul: FDE 321
FDE 313 Gıda Kimyası (4-0)4
Gıdaların birincil ve ikincil yapıtaşlarının kimyası. Bileşenlerin kimyasal yapılarındaki değişikliklerin gıdaların işlevsel, fiziksel özellikleri ve besin değeri üzerindeki etkisi. Gıda yapıtaşlarını kapsayan kompleks enzimatik ve kimyasal bağıntılar ve bu tepkimelerin gıda sistemlerinin üzerindeki etkisi.
Önkoşul: BIO 107 ve CHEM 229
FDE 314 Gıda Maddelerinin Fiziksel Özellikleri (3-0)3
Gıdaların işlevsel, fiziksel, termik ve elektriksel özellikleri bakımından sınıflandırma. Kolloid gıda sistemleri ve gıda yapıtaşlarının emülgatör, stabilizatör, doku düzenleyici, jel ve köpük yapıcı olarak işlevleri. Kolloid gıda sistemlerinin termodinamik, elektriksel, reolojik ve kinetik özellikleri. Gözenekli yapıların önemi, sınıflandırılması ve ölçme yöntemleri.
Önkoşul: FDE 313 ve CHE 204
FDE 316 Gıda Mühendisliği İçin Nümerik Metotlar ve Modelleme (3-0)3
Gıda mühendisliğinde matematiksel modellemeye ve nümerik yöntemlere giriş. Temel ve deneysel modeller. Doğruluk, hatalar ve hataların yayılması. Kökler ve Optimizasyon. Eğri uydurma. Sayısal diferansiyel ve entegrasyon. Adi diferansiyel denklemler için başlangıç değer problemleri.
Önkoşul: MATH 219 and FDE 224
FDE 318: İşlenmemiş Gıdalardaki Biyokimyasal Değişimler (3-0)3
İşlenmemiş gıdaların biyokimyası: kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, hububat ve baklagiller, süt, hasat sonrası meyve ve sebzelerin fizyolojisi. Toksin maddeler ve bulaşanlar. Kolloid sistemlerdeki etkileşimler, kahverengileşme reaksiyonlarının biyokimyası, yağ oksitlenme reaksiyonları, camsılığa geçiş ve gıdaların fiziksel hal diyagramları.
Önkoşul: FDE 313
Gıda Mühendisliği Seçmeli Dersleri:
Gıda Mühendisliği bölümündeki seçmeli derslerin sayısı bir hayli fazladır. İsminden de anlaşılacağı gibi bu dersleri kendi istek ve arzularınıza göre siz seçersiniz. İsminden dolayı bu dersleri önemsiz kesinlikle sanmayın. Spesifik konulara indikleri için belki de gelecek hayatınızdaki yapacağınız işi öğrendiğiniz ilk yer bu dersler olacaktır. Seçmeli derslere örneği Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesinden verelim.
| DERSİN ADI: |
| Enzim Bilimi |
| Fizikokimya |
| Fonksiyonel Gıdalar |
| Gıda Kalite Kontrol Mevzuatı |
| Gıda Toksikolojisi |
| Malzeme Bilgisi |
| Reaksiyon Kinetiği |
| Fizikokimya |
| Fonksiyonel Gıdalar |
| Geleneksel Gıdalar |
| Gıda Biyoteknolojisi |
| Gıda Kalite Kontrol Mevzuatı |
| Gıda Toksikolojisi |
| Malzeme Bilgisi |
| Reaksiyon Kinetiği |
| Soğuk Tekniği |
| Su Ürünleri İşleme Teknolojisi |
| Fizikokimya |
| Fonksiyonel Gıdalar |
| Geleneksel Gıdalar |
| Gıda Ambalajlama |
| Hazır Yemek Teknolojisi |
| Malzeme Bilgisi |
| Reaksiyon Kinetiği |
| Soğuk Tekniği |
| Su Ürünleri İşleme Teknolojisi |
| Tarım ve Gıda Ürünleri Pazarlaması |