Prof.Dr. Dilek Boyacıoğlu
İ.T.Ü. Gıda Mühendisliği Bölümü
Fonksiyonel Gıda Tanımı
Beslenme bilimi, insan sağlığını iyileştirme ve iyi durumda (sağlıklı) olmasını sağlamak amacıyla gıdalar veya besleyici öğeler hakkındaki bilgileri bütünleştirerek uygulayan bir disiplindir. Yirminci yüzyılda ise temel olarak vücudun onarımı, bakımı ve gelişimini desteklemek ve yetersizlikleri önlemek için elzem olan besleyici öğeler belirlenmiş, beslenme standartları ile birlikte çeşitli diyet ve gıda kılavuzları yayınlanmıştır. Ancak son 30 yıl içinde ise, özellikle bazı besin öğelerinin sağlık üzerine olumsuz kronik etkilerinin ortaya çıkmasıyla birlikte aşırı tüketimlerinden kaçınılması önerileriyle karşılaşılmıştır. Bütün bu gelişmeler sonucu beslenme bilimi, beslenme kılavuzları ve yetersizlikleri kavramlarından, hastalıkları önleyici veya riskleri azaltıcı ve iyi düzeyde sağlıklı olma kavramlarına doğru ilerlemeye başlamıştır. 21.yüzyıla girerken dünyada hemen tüm gelişmiş ülkelerde artık toplum, tedavi masraflarının kontrol edilemez düzeyde artışı, daha uzun ömür beklentileri ve yeni yaşam tarzlarıyla ortaya çıkan teknolojinin gelişmesi sonucu yeniliklerle karşı karşıya kalmıştır. Artık beslenme bilimi dengeli beslenme üzerindeki vurguyu azaltmadan optimum beslenme kavramının geliştirilmesi üzerine yoğunlaşacaktır. Optimum beslenme ise her bireyin bir yandan yaşam süresince hastalanma riskini minimuma indirirken, bir yandan da daha sağlıklı olmasını sağlamak üzere fizyolojik fonksiyonlarını en yüksek düzeyde gerçekleştirmesini amaçlar. İşte optimum beslenmeye giden bu çok tutkulu ve uzun yolda fonksiyonel gıdalar oldukça gelişme vaat eden bir kavramdır. Zira gıda bileşenleri ve vücut fonksiyonları ve/veya patolojik prosesler arasında etkileşimleri yeni bilgilerle bütünleştirerek diyet kılavuzlarını geliştirmeyi hedefleyen fonksiyonel gıda biliminin ürettiği araştırma sonuçları bu kavram üzerine ilgiyi haklı olarak kamçılamaktadır.
…