Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde bireysel etkinlik, sağlık bakımında özerklik Diyetin hastalık prevelansını ve progresyonunu değiştirdiğine özgü artan bilimsel çalışmalar
Beslenme alışkanlıklarının değişimi
J Am Diet Assoc 2004;104:814-26
Fonksiyonel Besinlerin Tanımı
İçerdikleri fizyolojik aktif bileşenleri ile sağlıklı beslenmeye katkıda bulunmanın yanı sıra iyi hal ve sağlığı geliştirici, hastalık riskini azaltıcı etkileri olan besinlerdir
International Life Sciences Institute (ILSI),2002
Fonksiyonel Besinlerin Bileşenleri
Makro besin öğeleri
Mikro besin öğeleri
Besin değeri olan bir besin bileşeni
Besin değeri olmayan bir besin bileşeni
Br J Nutr 2002;88:S133-S38
ILSI Europe Concise Monograph Series, 2002
Fonksiyonel Besinler
Besindir, kesinlikle ilaç değildir
Normal diyet örüntüsü içinde yer almalıdır
Besin değeri/temel beslenmenin dışında hedef işlevler üzerinde pozitif etkisi olmalıdır
Yaşam kalitesini yükselten iyi hal ve sağlığı geliştirici, hastalık riskini azaltıcı etkisi olmalıdır
Etkinliği objektif, güvenilir, bilimsel çalışmalar ile gösterilmelidir
Bri J Nutr 2002;88:S133-S38
Fonksiyonel Besinlerin Üretimi
Tanımlama /eliminasyon
Besinin doğal olarak içerdiği besin öğesi/bileşeninin konsantrasyonunu artırma
Besinin doğal olarak içermediği, ancak sağlık üzerine yararlı olduğu bilinen bileşenleri ekleme
Besin öğelerinin yerine geçen bileşenler ekleme
Besin bileşenlerinin stabilitesini ve bioyararlılığını artırma
Br J Nutr 2002;88:S133-S38
ILSI Europe Concise Monograph Series, 2002
Fonksiyonel Besinlerin Sağlıkla İlgili Hedef İşlevleri
1.Büyüme, gelişme ve farklılaşma
2.Sübstrat metabolizması
3.Oksidatif strese karşı savunma
4.Kardiyovasküler fizyoloji
5.Gastrointestinal fizyoloji
6.Davranışsal ve psikolojik işlevler
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
1) Büyüme, Gelişme ve Farklılaşma
Hamilelik ve emziklilik döneminde maternal adaptasyon
İskelet gelişimi
Nöral tüp gelişimi
Büyüme ve vücut bileşimi
İmmün işlev
Psikomotor ve bilişsel gelişim
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
2) Sübstrat Metabolizması
Uygun vücut ağırlığının korunması
İnsülin duyarlılığının ve kan glukoz düzeyinin kontrolü
Trigliserid metabolizmasının kontrolü
Fiziksel aktivite sırasında optimal performans
Sıvı homeostazı
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
3) Oksidatif Strese Karşı Savunma
DNA’ nın fonksiyonel aktivitesi ve yapısının korunması
ÇDYA ‘ nin fonksiyonel aktivitesi ve yapısının korunması
Lipoproteinlerin fonksiyonel aktivitesi ve yapısının korunması
Proteinlerin fonksiyonel aktivitesi ve yapısının korunması
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
4) Kardiyovasküler Fizyoloji
Lipoprotein homeostazı
Endotelyal ve arteriyal bütünlük
Trombojenik potansiyelin kontrolü
Hipertansiyon kontrolü
Homosistein düzeyinin kontrolü
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
5) Gastrointestinal Fizyoloji
Optimal intestinal işlev
İntestinal mikroflora bileşimi
Barsaklara eşlik eden lenf doku (GALT) işlevinin kontrolü
Fermantasyon ürünlerinin kontrolü
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
6) Davranışsal ve Psikolojik İşlevler
İştah, tokluk ve doygunluk
Bilişsel performans
Ruhsal durum ve canlılık
Stres yönetimi
Bri J Nutr 1999;81:S1-S27
Ayrıca;
Nane, kekik, ada çayı, anason, defne yaprağı, maydonoz, dere otu, rezenede bulunan bazı Uçucu yağlar hipertansiyon, sindirim ve solunum sistemi hastalıkları, kanser, kalp hastalıklarından korur.
PROBİYOTİKLER
İnsanların veya hayvanların doğal mikroflorasına ait özellikleri geliştiren, tüketilmeleri sonucunda ağızda, gastrointestinal sistemde, üst solunum yollarında ya da üregenital kanallarda yararlı etkileriyle sağlığa ve iyileşmeye yardımcı olan tek veya karışık mikroorganizma kültürleridir.
PROBİYOTİKLERİN ETKİLERİ
I- İmmünomodülasyon
Dengelenmiş immün yanıt
İnflamatuar bağırsak hastalıklarının kontrolü
İnfant besin alerjisi semptomlarını azaltma
Doğal immüniyeti güçlendirme
II- İntestinal mikrofloranın normalizasyonu
İrritable Bağırsak Sendromunun kontrolü
Kolonizasyona direnç
Endojen patojenleri durdurma
III- Metabolik Etkileri
Safra tuzlarının dekonjigasyonu ve sekresyonu ® Serum kolesterolünü düşürme
