Kuruluşu
Amylum Nişasta ve Sanayi Ticaret A.Ş.
Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
PNS Pendik Nişasta Sanayi A.Ş
Sunar Mısır Sanayi ve Ticaret A.Ş
Tat Nişasta Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Misyonu
•Nişasta, Glikoz, izoglikoz ve benzeri diğer ürünlerin üretimini yapan kişi ve kuruluşlar arasında birliği sağlamak ve onları temsil etmek, ortak hak ve menfaatleri doğrultusunda gerekli her türlü yasal, idari ve yargısal girişimlerde bulunmak, gerek görülmesi halinde ilgili kişi ve kuruluşlarla iletişim kurmak, sektörün gelişimi yönünde tanıtıcı faaliyetlerde bulunmaktır.
Tarihçe
Glikoz şurupları ilk kez 1811’de Almanya’da üretilmiştir.
1938’de ilk kez ticari enzim kullanılmıştır.
Ticari olarak yaş-öğütme 1949’da gerçekleşmiştir.
1960’larda asit-enzim işlemi geliştirilmiştir.
1970’lerde enzim-enzim işlemi sayesinde glikoz şurubu üretimi hızla sanayideki yerini almıştır.
Fruktoz şurupları ilk kez 1968’de ABD’de piyasaya sürülmüştür.
Dünya’da Nişasta Sanayii
Nişasta
Glikoz
İzoglikoz
Siklodekstrozlar
Organik Asitler
Amino Asitler
Ksilitol
Mannitol
Sorbitol
Maltitol
E Vitamini
C Vitamini
Doğaya dönüşümlü plastik
Dünya’da Nişasta Sanayii
Kağıt Sanayii
Tekstil Sanayii
Gıda Sanayii
İlaç Sanayii
İçecek Sanayii
Şekerleme Sanayii
Kimya Sanayii
Dondurma
Şekerleme
Ciklet
Fermantasyon
Reçel
Helva, lokum, baklava
Nişasta Sanayii
Avrupa – Buğday, Patates ve Mısır
Asya – Tapyoka (Manioc)
Güney Amerika – Tapyoka (Manioc)
Kuzey Amerika – Mısır
Türkiye – Mısır
Türkiye’de Nişasta Sanayii
Yem Sanayii
Nişasta Sanayii
Evsel (Özellikle Karadeniz Bölgesinde)
Türk Nişasta Sanayiinin Kısa Tarihçesi
1935 – İlk faaliyet
1970 – İlk dökme glikoz nakliyesi. Mısır ithalatı yasak olduğundan üretim aynen sakaroz şekerinde olduğu gibi dönemsel.
1990 – Şekerleme, kağıt, içecek ve tekstil sektörlerindeki gelişmeye paralel olarak nişasta sanayiine büyük yatırımlar yapılıyor
1997- İçecek ve meyvasuyu sektörlerinin yoğun talepleri doğrultusunda fruktoz üretimi başlıyor
Üretim Akış Şeması (Yaş Öğütme)
Üretim Akış Şeması (Nişasta)
Üretim Akış Şeması (Rafinasyon)
Nişasta Ürünleri – I
Nişasta Ürünleri – II
Teknolojik Yelpaze
Teknik Özellikler
Nişasta Sanayiinin Hizmet Verdiği Sektörler
Nişasta sanayii, ürettiği ürünler ve yan ürünleriyle bir çok sektöre hizmet vermektedir. Ürünler bazında bu sektörleri şu şekilde özetleyebiliriz:
Nişasta
OLUKLU MUKAVVA – Tutkal olarak nişastanın yapıştırıcı özelliğinden faydalanılır.
KAĞIT Sanayii- Kağıdın kütle olarak oluşumunda, yüzey tutkallamada ve mukavemet sağlayıcı olarak kullanılır.
TEKSTİL Sanayii – Haşıllama safhasında ipliğe mukavemet sağlayıcı olarak kullanılır
GIDA Sanayii – Hazır çorba, puding ve kabartma tozu gibi alanlarda koyulaştırıcı ve jöleleştirici olarak kullanılır
Nişasta
İLAÇ Sanayii – Dolgu maddesi olarak kullanılır
SAVUNMA Sanayii – Dinamit, fişek ve plastik bomba yapımında kullanılır
TUTKAL ve YAPIŞTIRICI Sanayii – Filim oluşturabilme özelliği sayesinde özellikle etiketlerde tutkal olarak kullanılır
ALÇIPAN Sanayii – Yapıştırıcı özelliği itibarıyla kullanılır
GLİKOZ
ŞEKERLEME Sanayii – Vizkozite ve doku sağlamak, lezzeti geliştirmek, nem tutucu özellik kazandırmak, tatlılık vermek ve renk kaybına direnci arttırmak için kullanılır.
HELVA Yapımı – Yağ sızması ve kristalizasyon gibi kalite kusurlarını gidermek için kullanılan emülgatör ilavesinin azaltılması ve ürün kalitesinin iyileştirilmesi, raf ömrünün arttırılması amacıyla kullanılır
REÇEL Sanayii – Vizkozite, osmotik basınç, kristal oluşumunun önlenmesi, tat ve görünüm gelişimi ve dengeli tatlılık özellikleri için kullanılır
GLİKOZ
CİKLET Sanayii – Dokunun çiğnenebilirliğini arttırmak ve şekerin yapıdan açığa çıkmasını yavaşlatmak için kullanılır
UNLU MAMULLER Sanayii – Nem tutuculuk, doku oluşturma özelliği, renk koyulaşması, fermente edilebilirlik, tatlılık ve lezzetin daha zenginleştirilmesi amacıyla kullanılır
ALKOLSÜZ İÇECEK Sanayii – Ozmotik basıncın kontrölü ve dekstrozun hızla kana karışma özelliğinden dolayı enerji sağlama özelliğiyle kullanılır
GLİKOZ
ALKOLLÜ İÇECEK Sanayii – 2 sebep 1) Ağız hissi, vizkozite ve tatlılık kontrölü ve karamel rengi sağlaması için 2) Fermente edilebilir karbonhidrat kaynağı olması
DONDURMA Sanayii – Dondurmanın kaşığa alınabilirliğini, sertliğini, dokusunu ve ağız hissini kontrol eder. Kristal oluşumunun kontrol edilmesiyle ağızda pürtüklü yapı hissedilmemesini bağlar. Süt şekeri laktozun kristalleşmesiyle oluşan kumsu hissi ve kaba buz kristallerinin oluşmasını önler. Ayrıca toplam katı madde dengesini kontrol eder
İZOGLİKOZ
ALKOLLÜ İÇECEK Sanayii – Fermente edilebilir karbonhidrat kaynağı ve tatlılık verici olarak kullanılır
ALKOLSÜZ İÇECEK Sanayii – Kıvam geliştirici etkisi ve asidik koşullarda bileşim açısından değişikliğe uğramaması sebebiyle kullanılır
BİSKÜVİ Sanayii – Su kaybının önlenmesi ve renk verme özellikleri için kullanılır
UNLU MAMULLER Sanayii – Fermente edilebilirlik, renk vermek ve raf ömrünü uzatmada kullanılır
SÜT ÜRÜNLERİ Sanayii – Berrak görünüm, tatlı tada sahip olmak, suda çözülürlük ve meyva aromalarıyla zenginleştirilebilmeleri nedeniyle kullanılır
KEÇAP ve SALATA SOSLARI Sanayii – Emulsiyon stabilitesini arttırmak ve enerji değerini düşürmek için kullanılır
YAN ÜRÜNLER
MISIR KEPEĞİ Büyükbaş hayvanlar için süt ve besi yemi olarak kullanılmasının yanı sıra, mısır kepeğinden yem katkı maddesi olarak ta faydalanılır
MISIR PROTEİNİ Yem katkı maddesi olarak yem sanayiinin önemli hammadde girdilerinden biridir. Özellikle kümes hayvanlarının beslenmesinde kullanılır
MISIR ÖZÜ Mısır özü, mısır yağının hammaddesidir. Mısır özünün yağı alındıktan sonra, geriye kalan mısır özü küspesi de büyük baş süt ve besi çiftliklerinin yem ihtiyacının önemli bir kısmını karşılar
Sektörün Durumu

Kapasite Kullanım Oranı

Arz/Talep Dengesi
Kurulu Kapasite ve Kullanım
2001 senesinde 4634 sayılı Şeker Kanunu yürürlüğe girdiğinde, kapasite raporları üzerinden Sanayi ve Ticaret Bakanlığı resmi rakamlarına göre Sektörün kurulu kapasitesi yıllık 932.000 ton ve kota kapsamı giren ürünlerin toplam fiili satışları ise 460.000 tondu.
Bu rakamlara göre sektörde %49.35 kapasite kullanım oranı mevcuttu ve arz fazlasından dolayı oldukça yoğun bir rekabet ortamı mevcuttu
Kota Yılları
4634 sayılı Şeker Kanunu yürürlüğe girip toplam Türkiye A kotası 2.340.000 ton olarak belirlenince Nişasta şekerlerine tanınan %10 * kota 234.000 ton olmuştur.
Bu miktarın piyada mevcut talebin ancak yarısını karşılayabilecek olması nedeniyle Bakanlar kurulu Kanunun kendisine verdiği yetkiyi her kota yılında kullanarak Nişasta bazlı şeker kotasını %50 arttırarak 351.000 ton olmasını sağlamıştır.
Mevcut Durum
Sektör son 4 kota döneminde yılda 351.000 ton üretirken 2001 senesinde 460.000 ton olan fiili Pazar büyüklüğü şu anda en kötümser tahminle 570.000 tona erişmiştir.
Buna karşılık sakaroz şeker Pazarı büyümediği, dolayısıyla Türkiye “A” kotası hep aynı kaldığı için nişasta bazlı şeker talebinin yerli üretimle karşılanma oranı %76’dan %61’e gerilemiştir.
İhracatı 6 milyar doları aşan gıda sektöründe sıkıntı o kadar büyümüştür ki 2 sene önce Hükûmet glikozda tarife kontejanı açmış ve kendi sanayiine üretim yaptıramazken mecburen glikoz ithalatına izin vermiştir.
Kota yılları sırasında sektörün kapasite kullanım oranı %37* olarak sınırlı kalmıştır.

…