•CİTROBACTER SPP
•İÇİNDEKİLER
•Morfolojisi
•Sınıflandırılması
•Bulunduğu Yerler
•Bulaşım Kaynakları
•Tespit Yöntemleri
•Kullanılan Besiyerleri
•Besin Zehirlenmesi Etkileri (Belirtileri,Süresi,Teşhis,Sonuç)
•Alınabilincek Önlemler
•Kaynakça
• CİTROBACTER
•Citrobacter’ler Enterobacteriaceae ailesinde;
•Fakültatif anaerob
•Hareketli,
•Gram negatif çomaklardır.
•Peritrik flagellalara sahiptirler.
•Biyokimyasal özellik ve görünümü bakımından e.coliye benzeyen enterobacteria üyesi e.coliden indol ve sitrat pozitif olması ile ayrılır.
•Citrobacter cinsi içinde 13 tür mevcut olup intestinal sistemde bulunurlar.
•TÜRLERİ
•GIDALARDA;
•Süt ve süt ürünlerinde
•Çiğ, kabuklu deniz ürünlerinde
• Taze ve çiğ sebzelerde görülmektedir.
•Dışkı florasında bulunan fırsatçı bir mikroorganizmadır.
•Bakteri, ormanlar ve sular gibi tatlı doğal çevrede bulunabilmektedir.
•Hiçbir hastalık belirtisi göstermeyen sağlıklı bireylerin dışkılarında da bulunabilir.
•Bu bakteri neredeyse her yerde,toprak,su,atık su gibi yerlerde de bulunurlar.
SU VE TOPRAK
•Toprak yüzeyinin kuruması sonucu oluşan toz içindeki mikroorganizma tozun rüzgarla dağılması sonucu diğer topraklara,
•Nehirlere, okyanuslara vb. dağılmıştır.
•Büyük su kütleleri üzerinde oluşan su bulutlarının rüzgarla taşınması ve suların yağmur halinde tekrar toprak yüzeyine düşmesiyle bu mikroorganizma yayılır.
•Bunun sonucunda mikroorganizma gıda kaynaklı görünür.
GIDA KAPLARI
•Gıda kapları üzerinde bulunan mikroorganizmaların türü, işlenen gıdanın çeşidine, bu kapların gördüğü muameleye, bunların depolama koşullarına ve diğer faktörlere bağlıdır.
•Sebzeler sürekli aynı kaplar içinde işleniyorsa doğal olarak bu kapların içinde söz konusu sebze ile ilgili mikroorganizmalar bulunacaktır.
• HAYVAN VE İNSANLARIN BAĞIRSAK SİSTEMLERİ
•Bağırsak kökenli bakteriler hayvanların bağırsak sistemlerinden doğrudan doğruya toprak ve su ile karışabilirler.
•Toprak ve sudan da bitkilere ,tuza ve gıda kaplarına vb. bulaşabilirler.
HAYVAN DERİ VE POSTLARI
•Toprak, su, hayvan yemleri, toz ve fekal kaynaklarda bulunan mikroorganizmaların hepsinde hayvan derisi ve postunda rastlanabilir.
•Bu mikroorganizma hayvan postlarından da işçilerin ellerine veya doğrudan doğruya gıdalara bulaşabilirler.
•Deri ve post florasında bulunan mikroorganizma kasaplık hayvanların lenf sistemine yerleşerek kesim sonrasın buradan adele dokusuna geçebilir.
•Biyokimyasal özellikleri ve görünüm olarak e.coliye benzerlik gösterir.
•İndol testi negatif sonuç verir.
•Sitrat testi pozitiftir.
•H2S yapması ile tespit edilebilir.
•Gram negatif, harekeli, oksidaz negatif, katalaz pozitif, imvic testi (-,+,-,+),glikozdan asit ve gaz yapar, laktoza geç etki eder.
•Enterobacteriacea familya üyelerinin ürediği besiyerlerinden kolaylıkla üreyebilir.
•Citrobacter türleri bazı biyokimyasal özellikleri arasındaki farklılıklar ile tespit edilebilir.
•3 türe çok sık rastlanılır.
-Bakteri sayımı EMS yöntemi ile yapılmaktadır.
-Maximum Recovery Diluent.
-Violet Red Bile Glukoz Agar (VRBGA).
-Tuzlu Glukoz Agar
-Nutrient Agar
-Oksidaz test kiti
•Nort Besiyeri
BELİRTİLERİ;
•Bu cins tarafından sebep olan bazen ve tek tük oluşan hastalığın adı mide iltihabıdır.
•Enfektif dozu(enfekte etme yeteneğine sahip)–bilinmemektedir. Hem akut, hem de kronik hastalıklarının sebebi enterotoksinlerden kaynaklanmaktadır.
•Örneğin, E. coli ‘nin ısıya dayanıklı toksinin özdeşi olan patojenik Citrobacter freundii ‘nin toksini, hasta çocukların dışkılarından izole edilmiştir.
KULUÇKA SÜRESİ;
•Kuluçka sıcaklığı 370 C dir.
•12-24 saat içerisinde ortaya çıkmasıyla tanımlanmaktadır.
•Akut mide iltihabı kusma, bulantı, ateş, üşüme, karın ağrısı ve sulu ishal gibi iki veya daha fazla belirtisinin kontamine olmuş gıdanın tüketimi sonucu ortaya çıkar.
•İshal hastalığı ise dizanterik belirtiler tarafından tanımlanmaktadır: pis kokulu, sümük içerme, gaz ve karın şişkinliğiyle birlikte ishalli dışkı.
TEŞHİS;
•Bu organizmaların gıda, su veya ishal örneklerinden alınması ve tanımlanmasında, seçici ortamın ve mikrobiyolojik ve biyokimyasal analiz sonuçlarının etkileri baz alınmaktadır.
•Hücrenin enterotoksin üretme kabiliyeti, hücre ekim analizi ve hayvan biyotahlili, serolojik metot veya genetik araştırmalarla belirlenmektedir.
SONUÇ;
•Kronik hastalık aylarca devam edebilir ve antibiyotik tedavisine gerek duyulabilir.
•Enterobacteria ailesi (E.coli dahil), ısıya duyarlıdır ve 70 °C‘nin üstünde ısıtma ile yok edilebilir.
•Çiğ veya az pişmiş gıdalar, çapraz-bulaşma (pişmiş gıdanın hammadde ile veya kontamine olmuş aletle temasa geçmesi) enfeksiyonun başlıca nedenleridir.
•Bu sebeble işletmelerde, evlerde, üretim yerlerinde buna dikkat edilmeli her ürüne özel kullanılan kaplar bıçaklar gerekli ekipmanlar olmalıdır.
•Uygun pişirme ve gıdanın hijyenik işlenmesi enterobakteriyel enfeksiyonları yüksek oranda engelleyecektir.
•Risk Altındakiler: Bu bakterilerin patojenik formlarına karşı bütün insanlar hassas olabilir. Süresi uzamış hastalık, çok genç kişilerde sıklıkla gözlenmiştir.
•Proteobacteria: Mor bakteriler (Proteobacteria), bilinen tüm bakteriler arasında en geniş gruptur. Bütün mor bakteriler gram-negatiftir, metabolik olarak son derece çeşitlilik gösterirler. Ayrıca tıbbi, endüstriyel ve tarımsal açıdan önemli olan gram-negatif bakterilerin çoğunluğunu oluştururlar. Mor bakteriler alfa, beta, gama, delta ve epsilon olarak beşe ayrılırlar.
…