Anemi (Kansızlık) hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre dünya sağlık örgütü tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır.
En Sık Rastlanan Anemi Türleri
Demir eksikliği anemisi
Folik asit eksikliğine bağlı anemi
B-12 eksikliğine bağlı anemi
Demir Eksikliği Anemisi
Vücudun günlük yitirdiği demirin, gıda ile alınan demir ile kompanse edilemediği zaman ortaya çıkan anemiye demir eksikliği anemisi (DEA) denir.
DEA tüm dünyada görülen en sık anemi nedenidir ve kadınlarda erkeklerden daha fazla görülmektedir.
Gelişmiş ülkelerde yetişkin erkeklerin %3 ‘ü, kadınların %20 ‘si ve gebelerin %50 ‘sinde demir eksikliği bulunmaktadır.
Demir Eksikliği Anemisi
Vücuttaki toplam demir miktarı 4-5 gramdır.
Günlük demir kaybı;
Erişkin erkek ve kadında 1 mg,
Adet kanaması sırasında 2mg,
Gebelik ve emziklik döneminde 3 mg ‘dır
Demir Eksikliği Anemisinin Nedenleri
Demir açısından fakir gıdalarla beslenme
Yanlış beslenme
Et yememe (vejetaryen beslenme)
Hazır gıdalarla beslenme
Aşırı inek sütü kullanımı (bebeklerde anemiye sebebiyet verebiliyor)
Yanlış uygulanan zayıflama rejimleri
Yeme bozuklukları
Kronik kanamalar
Ağır adet kanamaları
Ülser kanamaları
Gastrit kanamaları
Doğumla ilgili nedenler:
Prematürelik,
çoğul gebelikler anemiye neden olur.
Sürekli aspirin kullanmak, kurşun zehirlenmeleri ve parazitler nadir de olsa kansızlığı sebebiyet verebilirler
Belirtileri
Solukluk
Çarpıntı
Eforla oluşan nefes darlığı
Baş dönmesi
Kulak çınlaması
Halsizlik
Çabuk yorulma
Bazı kişilerde toprak yeme
Dikkat!!
Demir eksikliği olan çocukların yürümesi, oturması, konuşması gecikir.
Büyüme ve gelişme geriler
Bu çocuklarda davranış bozukluğu ortaya çıkar ve öğrenme güçleşir.
Bağışıklık sistemi zayıflar ve hastalığa yakalanma ihtimali artar.
Kırmızı et,
Karaciğer,
Dalak,
Balık,
Kuru üzüm,
Tahin-Pekmez
Büyüme dönemi, gebelik, emzirme, kanama gibi gereksinimin artması,
Midedeki asit salgısı,
C vitamini varlığı,
Proteinden zengin gıdalar,
Vücuttaki demirin azalması,
Demir Emilimini Azaltan Durumlar
Mide asit salgısının azalması,
Antiasit ilaç kullanımı,
Yiyecek ve içeceklerdeki fosfat,
Kalsiyum,
Hububatlardaki fitat,
Soya proteini,
Çay, kahve,
Barsak hareketlerinin hızlanması (ishal)
Beslenme Önerileri
Kırmızı et, kuru baklagiller, kuru meyve (kuru üzüm, kuru incir gibi), yeşil yapraklı sebzeler, pekmezi daha çok yiyin.
C Vitamini demirin bağırsaklardan emilmesini arttırır. (Kuşburnu, yeşil biber, maydanoz, portakal, mandalina, yeşil yapraklı sebzeler)
Demir emilimini azaltan besinlerden uzak durun: kafeinli içecekler, yumurta, süt ve kepek (kepekli ekmek gibi).
Beslenme Önerileri
Kırmızı et, mercimek, pekmez vs gibi demir içerikli yiyecekleri; portakal suyu, kuşburnu çayı gibi içeceklerle tüketin
Demir içerikli besinler yedikten en az 2 saat öncesinde ve sonrasında çay kahve gibi emilimi yavaşlatacak içecekler tüketmeyin.
Ette bulunan demir, sebze ve bakliyatta bulunan demire göre daha hızlı emilir. Et kaynaklı demir alımına özen gösterin.
Bebek ve Çocuklar için Beslenme Önerileri
Bebeklerinizi demirden zengin gıdalarla besleyin,
İlk 6 ay anne sütüyle besleyin.
Eğer anne sütü yetersiz ise bebeğinize demirle güçlendirilmiş mamalar verin.
Günde yarım litreden fazla süt, demirin emilimini azaltır. Beslenmeyi buna göre belirleyin,
Bebek ve Çocuklar için Beslenme Önerileri
Bebeğinizi/Çocuğunuzu haftanın birçok günü demir içeriği zengin et, tavuk,balık, yumurta, fasulye ve kuru hububatlarla besleyin.
C vitamini demir emilimini arttırdığından bebeğinize/çocuğunuza meyve suyu içirin.
Bebeğinizi/Çocuğunuzu çay, kola, fanta gibi içeceklerden uzak tutun.
Demir İlacı Kullanırken Dikkat Edilecek Noktalar
En iyi demir emilimi aç karnınadır. İlaçları aç karnına almaya özen gösterin.
Süt ve sütlü mamüller demir emilimini engelleyeceğinden ilaç ile birlikte alınmamalıdır.
C vitamini demir emilimini arttırdığı için ilaç içtikten sonra C vitamini içerikli gıdalar tüketilebilir.
